« Poprzednie hasło: [NIZOWCY] | Następne hasło: NIZOWY » |
NIZOWIEC (9) sb m
o jasne; e prawdopodobnie jasne (tak w -ec).
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | nizowiec | nizowcy |
G | nizowc(o)w | |
A | nizowce | |
L | nizowc(a)ch |
sg N nizowiec (1). ◊ pl N nizowcy (2). ◊ G nizowc(o)w (2). ◊ A nizowce (2). ◊ L nizowc(a)ch (2).
Sł stp, Cn brak, Linde XVII w.
Członek społeczności gromadzącej się na obszarach Niżu nad dolnym Dnieprem wywodzącej się z różnych narodów i stanów, żyjący z grabieży i łupieżczych wypraw wojennych (9): Hospodar IM tego rozumlenia iest iako by Nizowcy co swawolnie do Wołoch przeszłych czasow wtargnęli miasto karania zato, od Kr. IM ysuknem y pieniędzmi we Lwowie obdarzeni bydz mieli. ActReg 121; Dowiedziawszy iż te Nizowce ktorzy vsli zWołoch. Iazłowiecki nasłuzbę Arcyxiązęcia Maximiliana przewabiał wielki im Zołd postępuiąc, staranie onie czynił. ActReg 121, 72, 122 [2 r.]; Nizowcy/ y inſzy wſzyſcy ludźie/ którzyby ſwowolnie kupili ſie/ náiázdy iákié czyniąc álbo gwałty/ y tákże gránice pańſtw náſzych chćieliby ſwowolnie przechodźić/ máią bydź miani zá hoſtes patriae et perduelles SarnStat 438, 438; Y to nam Nizowcow nálęgło/ ktorymi podobno Bog tę Koronę karze/ zá to iż tákowe iáwne morderze zdrowo wypuſzczáła. PowodPr 67. [Cf Niz/ ſtan żołnierſki y miéſce. Conditio vivendi quam sequitur colluvies militum ex Polonis, Lituanis, Russis, aliarumque gentium hominibus egentibus, proscriptis, praedonibus et autonomis, aliquando et honestis, collecta; rapto vivens et vicinis gentibus, potissimum vero Polonis belli tempore, operam spe lucri navans. Nizacy vulgo dicuntur. Nizovios Cromerus appellat a voce Polona Niża. Cn.]
W połączeniu szeregowym (1): Záhámowałby ſię Tátárzyn: powśćiągnąłby ſię Nizowiec: vſkromiłby ſię domow Szlácheckich łupieżcá VotSzl F.
Synonim: Kozak.
Cf NIZAK
BK