« Poprzednie hasło: NOWACZEK | Następne hasło: NOWANJELIK » |
NOWAK (7) sb m
o jasne, a pochylone.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | nowåk | nowåcy |
G | nowåka |
sg N nowåk (6). ◊ G nowåka (1). ◊ [pl N nowåcy.]
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
1. Nieokrzesany, nieobyty; rudis Mącz, novitius Cn: Rudis, Proſtak/ nowak/ nievmieyętny. Metaph. Gruby/ nievczony/ nieuk Mącz 359c.
2. Początkujący żołnierz, rekrut; tiro Mącz, Cn (1): Tyro, Nowy żołnierz/ młodzik / nowak/ Metaphorice, wſzelki który ſie dopiero w ktorą naukę wdáye Mącz 471b; [Tyro novus milos. Nowak, ein newer ritter Cervus C; Volck Nnn2v].
3. Człowiek świeżo przybyły, nie przystosowany do określonego środowiska lub zajęcia; novitius Mącz, Calep, Cn (2): Novicius, Nowak/ Dopiero náſtáły. Mącz 251d; Calep 705a; [Leda kogo w koło a do rady puścili, lede kto leda jako mówił etc., mniszy, nowacy, bakałarze AktaSynod I 71].
4. Rolnik pracujący na dzierżawionej ziemi (1): Colonus ‒ Rolnik, nowąk. Calep 216b.
5. n-pers: Nazwisko (2): kradal zitho gole ſſthodoli panſkiey wrunowye z michalem [...] kthore noſſili doRakuſkyego do Srzodky y do Nowaka LibMal 1546/l09v, 1546/113v.
Synonim: 2. nowotny.
IM