[zaloguj się]
[pdf]

OBSERWACYJA (8) sb f

-c- (7), -t- (1); -c- : -t- JanNKar (5:1).

Pierwsze o, e oraz pierwsze a jasne, końcowe a pochylone.

Fleksja
sg pl
N obserwacyjå obserwacyjé
G obserwacyjéj
A obserwacyją obserwacyjé

sg N obserwacyjå (1). ◊ G obserwacyjéj (1). ◊ A obserwacyją (2). ◊ pl N obserwacyjé [zapis: -ę] (1). ◊ A obserwacyjé [zapis: -ę (2), -e (1)] (3).

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.

1. Spostrzeżenie [observatio – podstrzeganie, doglądanie kogo Mącz 389c; – pilnowanie, usługa Calep; pilność; pilowanie, pilnowanie, przystrzeganie – observatio Cn] (1):
Wyrażenie: »subtylna obserwacyja« (1): póki Xiężyc rośćie/ wody bywáią ćiepleyſzé/ y do wſzyſtkiégo vżyteczieyſze. Ale tę ſubtylną obſerwácyą puśćiém ná ſtrónę: zárázem y z ową/ [...] że rok przeſtępny bywa ná świećie do wſzyſtkich práwie rzeczy niezręczny Oczko 29v.
2. Obchodzenie, czczenie [observatio idem aliquando quod observantia Mącz; poszanowanie, szanowanie, poszanowanie kogo – observatio Cn] (1):
Zwrot: »ustanowić obserwacyją« (1): A ten to Rok pięćdźieſiątny zwano Iubileuſzem/ [...] Toć był prawdźiwy Duchowny Iubilaeus przez on pięćdźieſiątny rok znáczony/ ktory żydowie pilno obſerwowáli/ iáko to y w ſámey licżbie Duch ś. znáć dawa/ vſtánowiwſzy tę obſerwácyą/ [...] w pięćdźieſiątnym roku ReszList 147.
3. Reguła graficzna dotycząca zapisu głosek (wyłącznie u Januszowskiego) (6): ći wſzyſcy [...] w ſwym ięzyku dáleko róznieyſzè obſerwácie máią JanNKar Dv.

obserwacyja czyja [w tym: G sb (2), pron (poss) (2)] (4): [narody germańskie] obiecádło tóſz máią co y Láćinnicy, krom formowánia liter y piſánia, któré ſobie nácia kożda iáko chce y vmié wymyśla. Tych obſerwácię [...] ſą tè:    ü tz ſch w/ y inſzè JanNKar Dv, D4, F2, F3v.

Szereg: »dźwięki i obserwacyje« (1): W ięzyku ſwoim, ma tákże [hiszpański język] pewnè dźwięki y obſerwátię, którèmi ieſt rózny od drugich. Ale to więcéy záwiſło ná ſáméy tylko wymowie w literách nie w kréſkách. JanNKar C4v.

Synonimy: 2. czczenie, obchodzenie.

DJ