Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: ODBIJAJĄCY SIĘ

Następne hasło: ODBIJANIE SIĘ »

ODBIJANIE (3) sb n

o oraz a jasne; tekst nie oznacza -é.

Fleksja

	sg
N	odbijani(e)
G	odbijaniå
I	odbijanim, odbijaniém

sg N odbijani(e) (2). ◊ [G odbijaniå.] ◊ I odbijanim (1), [odbijaniém].

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII – XVIII w. w innym znaczeniu s.v. odbić.

Znaczenia

I. Rzeczownik od „odbijać” (3)
II. [Rzeczownik od „odbijać się”: Kierowanie się w przeciwną stronę napotkawszy na swej drodze jakąś powierzchnię (o świetle)]

I. Rzeczownik od „odbijać” (3):

1. [Kierowanie w przeciwną stronę przedmiotu wymierzonego w siebie, odrzucanie piłki [czyje]:

W przeciwstawieniu: »uderzenie ... odbijanie«: Bo w igrze téy/ gdy piłká vpádnie/ ſtáie ſie to/ ábo złym vderzeniém piérwſzégo graczá/ ábo złym odbiiániém tego/ do kogo piłká leći. SenekaGórn 84.]

2. Odpędzanie, odpieranie ataków; przen; propulsatio, recussus, repulsus Cn (1): ſámi ſie krzywd ſwych nie mśćli/ áni też ſámi ſiebie odbijánim iákim bronili CzechRozm 233v.

3. Miarowe uderzanie, pulsowanie (2):

Wyrażenie: »odbijanie pulsu, żył« = pulsus arteriarum Mącz [szyk 1:1] (1:1): Index morborum fere est arteriarum pulsus, Znák niemocy pulſu prętkie odbiyánie Mącz 85c, 287a.

II. [Rzeczownik od „odbijać się”: Kierowanie się w przeciwną stronę napotkawszy na swej drodze jakąś powierzchnię (o świetle) [czego od czego]: [Cymbrowie] dla odbijánia błyſkánia/ y promieniow od zbroy [...] pátrzyć ná Włochow nie mogli StryjKron 30.]

Cf ODBIJAĆ, ODBIJAĆ SIĘ