« Poprzednie hasło: ROZGRYZNĄĆ | Następne hasło: ROZGRZAĆ » |
ROZGRYŹĆ (1) vb pf
o jasne.
Fleksja
inf | rozgryźć, rozgrzyźć |
---|
[inf rozgryźć, rozgrzyźć.] ◊ fut 2 sg rozgryziesz. ◊ [part praet act rozgryzszy.]
Sł stp brak, Cn s.v. gryzę co, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów) błędnie: rozgrześć.
Znaczenia
1. Gryząc, rozdrobnić coś na kawałki; frangere Cn [co]: ma być obierana Gorcżycza czoby nie zwiędła iż gdy ią rozgryzieſz tedy wnąrz [lege: wnątrz] biała ieſth FalZioł I 124d.
[Przen: Zrozumieć, pojąć:
Zwrot: »orzech rozgryźć« = zrozumieć trudny problem: Więc o wszytkiem radzą, aż ze wszytkiego nic; a gdzie trzeba orzech rozgryźć, to dyskurują, chwalą, ganią, przewracają, wkoło chodzą PismaPolit 165.
Szereg: »rozgrzyźć a roztrząsnąć«: Wſzytko tu naydzieſz; coś niedawno ſłyſzał/ y co piſmo S. ſzyrzey indzie zaleca: rozgrzyść tylko á roztrząſnąć trzeba. HerbNauka c7v (Linde).]
2. [Działając niszcząco na powierzchnię, rozerwać [co]: A to sye dźiéwa przeto, kiedy sye plugáwa ropá zebrawſzy, miedzy muskułámi álbo inszémi meáty zástánowi, y ták oné błonki rozgryzszy, rozdźieli y zátwárdźi że sye nie tylko záwrzéć nie mogą, ále im daléy tym bárźiéy szérzą. OczkoPrzymiot 382.]
Synonim: 1. rozkąsić.
Formacje współrdzenne cf GRYŹĆ.
MN