[zaloguj się]
[pdf]

ODKUPIĆ SIĘ (16) vb pf

sie, [się].

o jasne.

Fleksja
inf odkupić sie
praet
sg pl
3 m odkupił sie m pers odkupili sie
f odkupiła sie m an
conditionalis
sg pl
1 m bych sie odkupił m pers byśmy sie odkupili
3 m by sie odkupił m pers by sie odkupili
con praet
sg
3 m by się był odkupił

inf odkupić sie (3). ◊ fut 2 pl odkupicie sie (1). ◊ praet 3 sg m odkupił sie (5). f odkupiła sie (1). ◊ 3 pl m pers odkupili sie (2). ◊ con 1 sg m bych sie odkupił (1). ◊ 3 sg m by sie odkupił (1). ◊ 1 pl m pers byśmy sie odkupili (1). ◊ 3 pl m pers by sie odkupili (1). ◊ [con praet 3 sg m by się był odkupił.]

Sł stp, Cn, Linde brak.

Zapłacić za coś lub za jakieś usługi (16):
a. W celu uniknięcia jakiegoś zła (15): [Olech] rozſzerzył Páńſtwá Ruſkie áż do Konſtántynopolá walkámi/ y Konſtántynopole obegnał áż ſie odkupili BielKron 427v.

odkupić się u kogo (2): Iednych wyganiał z zyemie/ drugie żywo łupił/ Owa ſie tám v niego żaden nie odkupił. PaprPan Gg4. Cf Zwrot.

odkupić się od czego (3): LubPs N2; Bezecni/ Krzywoprzyſyężce/ złodźieie/ łotrowie/ ktorych v Pręgi bito/ álbo ſye od tego odkupili. GroicPorz xv; SarnStat 566.

odkupić się komu (4): BielKron 169 [2 r.]; KTórzykolwiek ná Sądźie śiedzący/ [...] chcąc złośliwie niektóré vćiſnąć pracámi [...] y żądáiąc z ták prácuiących wyćiſnąć nieco pieniędzy [...]/ á to dla tego/ áby ſie im odkupili od trudnośći y vtrapienia [pro vexatione redimenda JanStat 520] SarnStat 566; [zábacżył y o ſwym mieſzku/ żeby ſię im [zbójcom] był odkupił. HistFort O7]. Cf Zwrot.

odkupić się czym (6): Wy kiedy po ſwey woli wſzytko złe cżynicie/ Tedy lekkim nakłádem/ tám [na odpustach rzymskich] ſie odkupicie. RejWiz 160v; A gdy go [cesarza przebranego] chcieli ná ławce bić iż przeſtąpił Ceſárſki dekret á w nocy chodzi/ odkupił ſie im dzieſiącią złotych. Ná drugą ſtraż tráfił/ odkupił ſie im XX złotych. A gdy ná trzecią tráfił/ nie mogł ſie wykupić/ ále vbity wſádzon. BielKron 169, 87; Syn lepák twoy żadney rzecży z tych niemiał/ bo piękność iego przez ćięmnicę ieſt zeſzkárádzoná. Niebył też bogáty/ bo ſam niemiał cżymby ſie odkupił. HistRzym 5v. Cf Zwrot.

Zwrot: »odkupić się pieniędzmi, złotem a srebrem« [tym: komu (1), u kogo (1)] (1:1): Potym ſie nań oborzył Phul krol Aſyriyſki z wielką mocą/ ále ſie mu odkupił złotem á ſrebrem. BielKron 88, 157v.
W przen (1): Iednáką ſmyercyą ták mądry yák ſſalony ſchodzi/ [...] w to nikt nye vgodzi/ By ſie od grobu odkupić w ktory káżdy wchodzi. LubPs N2.
α. Zapłacić haracz (3):

odkupić się od kogo (1): [list wojewody wołoskiego] naſchi poſly prawdzywye chodzyly proſchacz o wſpomozenye do Moſkvi abiſzmi ſzye od Turkow odkvpyly LibLeg 11/155v.

odkupić się od czego (1): abj v m raczil vczinycz yako pan chrzeſczyanſky abisz mye pomylowal, yle bi dal, v. m. pyenyadzmy abich sye wſpomogl odkvpycz od Thvreczkiego dany LibLeg 10/122v.

odkupić się komu (1): v. m. m. kroliv panowie Chrzesczyansczy abisczie sye smylowaly 20 tyſſyacz vegierskich zlotich abich sye odkvpyl Turkom poganom LibLeg 11/46.

b. Przekupić (1): Argenteis hastis pugnare, Proverb. Odkupić ſie/ albo/ przenayąć kogo. Mącz 15d.

Synonim: zapłacić.

Formacje współrdzenne cf 1.KUPIĆ.

AL