[zaloguj się]
[pdf]

ODSTRYCHNĄĆ (10) vb pf

o prawdopodobnie jasne (tak w od-).

Fleksja
inf odstrychnąć
praet
sg
2 m odstrychnąłeś
conditionalis
pl
3 m pers by odstrychnęli
impersonalis
praet odstrychni(o)no

inf odstrychnąć (8). ◊ praet 2 sg m odstrychnąłeś (1). ◊ [con 3 pl m pers by odstrychnęli.] ◊ impers praet odstrychni(o)no (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.

1. Zniechęcić, skłonić do porzucenia czegoś lub opuszczenia kogoś; amovere, dimovere, propulsave, removere, submovere Cn [w tym: kogo od kogo (2), od czego (1)] (3): gdyżeś w.m. pokazał drogę Dworzáninowi/ iáko pozyſkáć/ y zachowáć ſobie łáſką ma tey/ kthorey kiedy będzie ſłużył/ y odſtrychnąć od niey thowárzyſzá GórnDworz Dd; Odſtrychnąłeś odemnie krewné/ y znáiomé KochPs 132; ktorzy [faryzeusze] y Páná ſámego chcąc odſtrychnąć od náucżánia ſłowá Bożego/ mowili mu/ powiedz nam cżyią to mocą cżyniſz? CzechEp 28.
2. Wyłączyć, pozbawić prawa do czegoś lub udziału w czymś; abdicare, alienare Cn [w tym: kogo (4), co (1); od kogo (1), od czego (5)] (7): CzechEp 295; W cżym ſię ich niewſtydliwość pokázuie/ gdy Apoſtoły drugie [...] ná ieden vrząd z Piotrem wybráne/ y powołáne od Piotrowey zacnośći odſtrychnąć chcą NiemObr 49; Máło ieſzcże ná tym miał X.K. iż nas ſam ſzcżypie/ y potwarza: ále nas też chce od Páná Chriſtuſá odſtrychnąć/ ważąc ſię [...] od ſpołecżnośći iego [nas] odłęcżáć. NiemObr 115, 48, 85.
[Zwrot: »odstrychnąć od nadzieje [czego]«: de medio między tymi, co dom rakuski wszystek odstrychnąć chcieli od nadzieje królestwa, a tymi, co nie chcieli, jeszcze nic finaliter nie namówiwszy. AktaSejmikPozn 1590/124.]
Przen (1): choćiaż niektórzy Antychriſtiáni figurę Dawidá ś. zgołá od tego co ieſt w Pſálmie tym odſtrychnąć vśiłuią: Pſalm vpornie o Chriſtuśie/ tylko ſámym wykłádáiąc CzechEp 288.
a. Zabrać, pozbawić czegoś (1): dopiero po [...] zastanowieniu pokoia zMoskiewskim nietylko od tego cosię zrąk nieprzyiacielskich [...] recuperowało. W.X.L. contra omnem aequitatem y nad związek Vniey odstrychniono ActReg 41; [[Car moskiewski] do Moſkwy [...] bieżał [...], boiąc ſie áby gdźie ludźiom Krolewſkim w ręce nie przyſzedł [...]/ áby go braćia ktore on v śiebie w niewoli trzymał/ zmowiwſzy ſie od páńſtwá nie odſtrychnęli. BielKron 1597 527 (Linde)].

Formacje współrdzenne cf STRYCHOWAĆ.

Cf [ODSTRYCHNIENIE], ODSTRYCHNIONY

LWil