[zaloguj się]
[pdf]

ROZKROIĆ (5) vb pf

roz- (4), roſ- (1).

Oba o jasne.

[inf rozkroić.] ◊ fut 2 sg rozkroisz (1). ◊ imp 2 sg rozkr(o)j (2). ◊ [2 pl rozkr(o)jcie.] ◊ con 2 sg m byś rozkroił (1). ◊ [3 sg m by rozkroił. ◊ impers praet rozkroj(o)no. ] ◊ part praet act rozkroiwszy (1).

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.

Przeciąć podłużnym cięciem na dwie lub więcej części [co] (5): wezmi [...] ſkorkę ktora ieſt poſrod pępka kokoſzego gdy gi rozkroiſz, tey wezmi dwa łoty FalZioł II 17b, V 70v; Ná ty [tj. świerzbiące powieki] vwarz iáie kokoſze twárdo/ rozkroiwſzy wyymi żołtek s niego/ á [...] ná oczy przyłoż SienLek 68v; [Wokabul 1539 D3; Bo chcąli k niemu wygodzić azukę, Muszą rozkroić axamitu sztukę. Otwin(?)Erot 120 ].

[rozkroić na [ile] czego: Toż [upieczone jabłko] naprzod roſkroy ná cżtery cżwierći/ á day choremu ieść SienHerb 522b.]

[W porównaniu: Od thegoſz policżku roſpadło ſie licze twoie panie Iezuſie akoby ie roſkrogił/ y krwiąs ſie oblał aż po ſukięcze na ziemię płynęła Pozdraw B6.]

Zwrot: »rozkroić na poły« (1): Wezmi iaie [...]/ vwarz ie twardo/ potym ie obłup/ y rozkroy na poły a wyrzuć żołtek z obudwu cżęſci FalZioł II 19b; [GlosyKórn II 167].
Przen (1): byś ſerce moie roſkroił/ nie nálazłbyś w nim nic inégo/ iedno to ſłowo/ Zginiemy. OrzQuin Y3v.
a. [Zranić ostrzem broni: Pozdrowion bądz miłoſniku moy iedyny/ na krzyżu żawieſzony [!]/ [...] ſercze y bok roſkroiono/ z krzyza w nieſzpor ſlożono v matki na łonie położono Pozdraw B2.
Szereg: »przebość, rozkroić«: Pozdrowiono bądz [...] Sercze zbawiciela mego na krzyżu vmarłego/ ktore ſercze włocżnią przebodizono [!] naobie ſtronie głęboko roſkroiono Pozdraw A6.]

Synonimy: przerznąć, rozerznąć.

Formacje współrdzenne cf KRAJAĆ.

Cf ROZKROJENIE, ROZKROJONY

SBu