[zaloguj się]
[pdf]

OKUŃ (34) sb m

okuń (32), okoń (2), [okun a. okuń]; okoń Calep; okuń : okoń FalZioł (9:1).

Pierwsze o jasne; drugie o z tekstów nie oznaczających ó.

Fleksja
sg pl
N okuń okunie, okuny, okuni
G okunia okuni(o)w, okuni
D okuniowi
A okunia okunie
L okuniu

sg N okuń (17). ◊ G okunia (1). ◊ D okuniowi (2). ◊ A okunia (4). ◊ L okuniu (1). ◊ pl N okunie (5), [okuny a. okuni]. ◊ G okuni(o)w (1) FalZioł, okuni (1) RejZwierc. ◊ A okunie (2).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI i XVIII w.

1. zool. Perca fluviatilis L. (Rost); okoń, ryba słodkowodna z rodziny okoniowatych (Percidae); perca Murm, Mymer1, BartBydg, Mącz, Calep, Cn (31): Murm 94; Mymer1 37v; BartBydg 111; OKuń riba ieſt z białich rib/ ma na ſobie łuſkę oſtrą y twardą FalZioł IV 42b; IAżdż ieſt riba rzecżna, podobna ieſth ku okuniowi/ ſtanem, łuſką y wielkoſcią ſwoią. FalZioł IV 42c, +7c, IV 36d, 42b, c [3 r.], d, 45c; GDy theſz karpye y okunye [...] vyrzal w koſchiku wgidbye rozumyeyącz yſch kradzione beli yeſth ye ſnymy yadl LibMal 1554/186v; RejZwierz 125 [2 r.]; Mącz 48a, 290c; Wſzákże ze wſzyſtkich inſzych/ tedy Pſtrąg rychléy trwa/ bo tákże Rybą żywię iáko Szczuká y Okuń. Strum Q2, N3; Calep 775a.

W połączeniach szeregowych (8): A z Ryb/ Morſkie gorſze niż Rzeczne/ á ktore przy kámieniu ſye chowáią/ iáko ſą Szczuki/ okunie/ Pſtrągi/ Loſoſye śliże y inne ryby tęgiego ćiáłá SienLek 7v, 6; Rybitw goni ſzcżukę/ ſzcżuká okuniá/ okuń też dławi nędzną płoćicżkę RejPos 331; RejZwierc 111; Tóż théż rozumiéy o Okuniu/ o Płoćicy/ o Vkliéy/ bo tho ſą właſné Ryby Stáwowé. Strum Q, H3v; Gdy ma Płoćicę/ Kleńcá/ Sżcżukę/ Liná. Kárp/ Okuń/ Káráś/ Kleſzcż mu nie nowiná KlonFlis B4; [W tem jezierze łowią się kleszcze, szczuki, płocice, okuny. LustrMalb 1565 137; Okun/ Perca. okunek et okunaſzek/ dimin: Volck Ppp].

Przen: Obscenicznie: żeński narząd płciowy (2):
Wyrażenie: »okuń hiszpański« = prostytutka (2): Ty z ogniłym kárásiem, coć go ſzczećinámi Albo ſkrzelámi ſwymi okunie Hiſzpáńſkie Skłofy: áleć z przedmieścia Hálickiego były. CiekPotr 33, 32.
2. n-pers (3):
Zestawienia (3): MetrKor 61/223; Stala ssye vgoda przes vielmozne Piotra Okunia w Grodzisku ZapWar 1550 nr 2655; W.M. Moich M. Pánow. Zycżliwy á powolny ſługá. Marcin Okuń. KołakCathOkuń A2v.

JDok