« Poprzednie hasło: ROZLEWANIE | Następne hasło: ROZLEWIEC » |
ROZLEWCA (11) sb m
rozlewca (7), roźlewca (3), rozlewiec a. rozlewca (1); rozlewca BudBib, SkarJedn, SkarŻyw (5); roźlewca KwiatOpis, LatHar; rozlewca a. rozlewiec : roźlewca BielKron (1:1).
Teksty nie oznaczają ó oraz é; o prawdopodobnie jasne (tak w roz-); a jasne.
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | rozlewc | rozlewce |
G | rozlewce | rozlewc(o)w |
D | rozlewcy | |
A | rozlewcę, rozlewca | |
V | rozlewco |
sg N rozlewca (2). ◊ G rozlewce (1). ◊ [D rozlewcy.] ◊ A rozlewcę (2), rozlewca [może błąd] (1). ◊ V rozlewco (1). ◊ pl N rozlewce (1). ◊ G rozlewc(o)w (3).
Sł stp brak, Cn s.v. krwie rozlewca, Linde XVII w.
Znaczenia
- Ten, kto rozlewa (11)
Ten, kto rozlewa (11):
Wyrażenie: »rozlewca krwie« = zabójca, morderca; effundens sanguinem PolAnt; sanguinarius Cn [szyk 6:5] (11): roźlewce krwie ludzkiey nie długo ſie zbędą ná zyemi. BielKron 114; Nieday tego Boże ábych ná kátá pátrzyłá rozlewcá krwie brátá mego miłego BielKron 298; KwiatOpis B; BudBib Ez 18/10; SkarJedn 303; Zátym kazał [okrutnik] obiemá ręce obćiąć/ á oni [męczennicy, tj. Antonina i Aleksander] ochotnie ręce podáli/ [...] mowiąc: krwie rozlewco/ tobie to nic nie pomoże/ ábyś miał co ſwego ná nas przewieść/ á prętko do piekłá ztrącon będzieſz. SkarŻyw 444, 317, 429, 531, 569; LatHar +2v; [Troillus [...] zábił Achileſa w koſciele z łuku mowiąc/ nieſluſzno dáć ſioſtry rozlewcy bráckiey krwie BielKron 1551 12; A gdy obacżył Iohannaſz nie cnotliwy krwie rozlewcá/ yż mieſſcżánie chćieli pokoy przyiąć/ roskazał [...] FlawHist 54].
Szereg: »rozlewca krwie i morderca« (1): Bo docżytaſz ſię tego w piſmie ś. iż obćiążony ćiężarem grzechow ſwych/ [...] roźlewcá krwie niewinney/ y mordercá okrutny Mánáſſes Krol/ tyráńſtwá ſwego/ potężnie wyważał. LatHar +2v.
Cf ROZLEWACZ
SBu