« Poprzednie hasło: [OMEŁKA] | Następne hasło: OMEN » |
OMEŁTY (2) part praet pass pf
o oraz e prawdopodobnie jasne (tak w o- oraz mełcie).
Fleksja
pl | ||
---|---|---|
N | subst | omełt(e) |
A | subst | omełt(e) |
I | m | omełt(e)mi |
pl [N subst omełt(e).] ◊ A subst omełt(e) (1). ◊ I m omełt(e)mi (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów, ze Spiczyńskiego).
Znaczenia
- 1. Oczyszczony z plew, przebrany (1)
- 2. Wytarty, starty (o włosach) (1)
1. Oczyszczony z plew, przebrany (1): RYż przynoſzą ziarna do nas iuż omełte/ roſcie iako ięcżmień maiącz też kłos FalZioł III 25c.
2. Wytarty, starty (o włosach) (1): Poiął Socrates ſobie dwie żenie [...] Ty gdy ſie cżęſtokroć ſpołu wadziły, on ſie znich naſmiewał mowiąc, że ſie prze ſzpetnego á nie vrodliwego cżłowieka z małpim noſem, z łyſim cżołem, z koſmatymi pierſiami z proſtymi á z omełtemi włoſi wadzicie BielŻyw 47.
[Szereg: »omełty i otarty«: Włosy omelte na końcach i otarte (jako pospolicie mówią, aby je mole ogryzli) ukazują człowieka, iż ma złą strawność w żołądku, tak iż wilgotność z niego nie może dostateczna pochodzić ku różnieniu [lege: rośnieniu] włosów, przeto one usychają na końcach i też ścirają sie jako i gałęzy na drewie usychają GlabGad, Biblioteka Pisarzów Polskich, Kraków 1893, s. 136 [fragment uzupełniony z odpisu].]
Synonim: 2. otarty.
MŚ