[zaloguj się]
[pdf]

OTARTY (12) part praet pass pf

otarty (10), otart (2).

o prawdopodobnie jasne (tak w o-); a jasne.

Fleksja
sg
mNotarty, otart fNotartå nN
G G Gotart(e)go
A A Aotarto
pl
A subst otart(e)
L otartych

sg m N otarty (5), (praed) otart (1). ◊ f N otartå (2). ◊ n G otart(e)go (1). ◊ A otarto (1). ◊ pl A subst otart(e) (1). ◊ L otartych (1).

SI stp, Cn brak, Linde bez cytatu s.v. otrzeć.

1. Sczyszczony, usunięty; extersus, subtritus Calep (3): Subtritus – Deſpodz [lege: odespodź] otarti. Calep 1022b, 397b.
W przen [czym] (1): Powiedayącz jż grzech jego Ieſt/ othart krwią pana ſwego A wczem ſyę kolwie zadłużył To Pan wſſytko zanij założył Niewinną krwią Oyczu ſwemu RejKup ee2.
2. Osuszony przez wycieranie (3):

otarty czym (1): Záśię y oney grzeſzney niewiáſty/ ktora ſtoiąc z tyłu Pánu Chriſtuſowi/ nogi iego ſwymi łzámi pokropione/ y włoſy otárte/ cáłowáłá KuczbKat 420.

Wyrażenie: »otarta łza z oczu« [szyk 1:1] (2): iż będzie otárta káżda łzá z ocżu ich RejAp 70, 70.
3. Znoszony, zużyty, przetarty; tritus Calag; detritus Calep (6): bo widziſz iż máło nie ſzpetnieyſze [srebro pozłacane] bywa kiedy ſie ná nim przeliny z otártego pozłocenia vkażą/ niż ſámo przez ſię białe. RejZwierc 148; Abgenützt. Otárty vel, ogłádzony. Tritus. Calag 2b; Detritus – Otarti. Deter Vilis, parvus, quasi detritus – Otarty, zły, nikczemny. Calep 314a; Obsoletus – Zaſtarzałi, wiſzłi zzwiczaiu. Obsolete – wotartich a ſtarzałich ſzatach. Calep [717]b.
a. W funkcji rzeczownika: »otarto« = miejsce na skórze pozbawione sierści (1): WIlk vźrzał Pſá tłuſtego/ pytał ſkądżeś vtył/ Powiedzyał/ pan mię karmi/ Wilk mu tę rzec chwalił Vźrzał potym otárto/ około ná ſzyi/ A to coć łeb ogryzło/ towárzyſzu miły. RejZwierz 120.

Synonimy: 1. oczyściony; 3. odarty, starzały, oszarpany.

Cf [NIEOTARTY], OTRZEĆ

EW