[zaloguj się]
[pdf]

OŚWIADCZENIE (33) sb n

oświadczenie (29), oświadszenie (2), oświaczszenie (1), oświaczenie (1); oświadszenie LubPs, RejPos; oświaczszenie Leop; oświadczenie : oświaczenie Calep (2:1).

o oraz pierwsze e jasne, końcowe e pochylone; -wiad- (20), -wiåd- (9); -wiad- LubPs, GroicPorz (2), UstPraw, Mącz (3), RejPos, ModrzBaz, ArtKanc, WujNT, SkarKazSej -wiåd- Leop, BudBib, SkarŻyw, PowodPr (2), GosłCast; -wiad- : -wiåd- SarnStat (8:3).

Fleksja
sg pl
N oświadczenié oświadczeniå
G oświadczeniå
D oświadczeniu
A oświadczenie oświadczeniå
I oświadczeni(e)m, oświadczenim

sg N oświadczenié (7); -é (1), -(e) (6). ◊ G oświadczeniå (7); -å (6), -a (1); -å : -a SarnStat (3:1). ◊ D oświadczeniu (1). ◊ A oświadczenie (9); -é (4), -(e) (5). ◊ I oświadczeni(e)m (3) ArtKanc, PowodPr (2), oświadczenim (2) Mącz, Calep. ◊ pl N oświadczeniå (2). ◊ A oświadczeniå (2).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVIII w. s.v. oświadczyć.

1. Publiczna wypowiedź będąca wyrazem czyjejś woli, przekonań; pismo zawierające taką wypowiedź; testificatio Vulg, Mącz, Calep; attestatio Modrz (17): Żegnanie poselskie Krola JM i oświadczenie in causa religionis. Diar 83; Testificatio, Oświádczenie. Mącz 452b; Calep 1060b.

oświadczenie czego (5): Mącz 452c; Wolą Bogá odſtąpić/ niſzli co dla niego y nád oświadcżenie wiáry ſwey/ ćierpieć. SkarŻyw 36; kazał Ewánieliey vcżyć. Która ieſt weſołym zwiáſtowániem/ wierzących zbáwiennym náucżeniem/ łáſki, rádośći oświádcżeniem. ArtKanc G14; WujNT Act 20/24; SkarKazSej 707a.

oświadczenie przed czym (1): Z tym oświadcżeniem/ przed oblicżnośćią nieſkrytą Máieſtatu Boſkiego/ iż comkolwiek tu piſał/ poſzło to nie z żadney áni waśniey/ áni też przyiáźniey PowodPr 84.

oświadczenie czyje [w tym: pron poss (1), ai poss (1)] (2): A ták iuż narodzye moy ſłuchay oſwiádſzenia mego LubPs S4v; RejPos 245.

Ze zdaniem przydawkowym referującym treść [w tym z zapowiednikami: ono (1), to (1); iż (2)] (2): Nie lękáiąc ſie nic onego ſtráſznego oſwiádſzenia Páńſkiego/ iż ſie do tákiego káżdego obyecał obroćić thyłem/ á popchnąć go ieſzcże dáley záonym ſzalonym rozmyſłem iego. RejPos 245; PowodPr 84.

Zwrot: »oświadczenia czynić« (1): Nádto świątobliwé oné Oświadczenia/ poſpołu y z vpominánim Czynił ſtátecznie [Józef] do niéy/ z wielkim nárzekánim. Kłádąc iéy wſtyd przed oczy GosłCast 59.
Wyrażenie: »jawne oświadczenie« (3): Protestatio, Iáwne oświádczenie Mącz 452d, 452c; Cłarigatio – Iawne oſzwiaczenie, iąwną odpowiędz. Calep 204a.
Szereg: »oświadczenie albo wyznawanie« (1): Cum summa testificatione tuorum erga se officiorum, S yáwnym oświádczenim álbo wyznawániem twego vprzeymego záchowániá przećiw yemu. Mącz 452c.
Wyrażenie przyimkowe: »z oświadczeniem« (3): Contestato – Z oſwiatczenim. Calep 252a; Zámknienie tego piſmá/ z oświadcżeniem. PowodPr 84 marg, 84.
a. Dekalog (1): A włożyż do Archy Oſwiaczſſenie [testificationem; świadectwo (marg) ábo vmowę H. to iest zakon, ábo dzieśięćioro przykazanie (–) WujBib] kthore dam tobie. Leop Ex 25/16.
2. praw. Uroczysta wypowiedź będąca wyrazem czyjejś woli, mająca znaczenie prawne; pismo zawierające taką wypowiedź; dowód świadectwo sądowe; testimonium PolAnt; attestatio Modrz; protestatio JanStat (16): Ale tu poſpolićie niewięcey ſzácuią nakłádow/ iedno ty ktore ſye w Vrzędowych kſyęgách náyduią/ tho ieſt od Pozwow/ od ſkazánia/ od zapiſow/ od wypiſow/ od oświádczenia/ od dekretow y Mándatow Krolewſkich/ od áppellowánia/ co nie wielką Summę vczyni. GroicPorz dd3, o2; Zawięż oświadcżenie/ zápiecżętuy zakon miedzy vcżniámi memi. BudBib Is 8/16; Ktore oświadcżenie ieſli bywa dla oſzukánia kogo/ á niezgadza ſię z vmysłem/ ieſt kłamſtwo á krzywoprzyśięſtwo. ModrzBaz 86v; SarnStat 362, 797.

oświadczenie czego (3): LApáczki około oświadczenia pámiętnych niech nápotym żadnéy mocy nie máią SarnStat 804 [idem 818], 362, 818.

oświadczenie około czego (2): OSwiádczenia około pámiętnégo niech nápotym żadnéy mocy nie máią/ któré zwykły bywáć przed vczynieniém ſkazánia SarnStat 797 [idem] 824.

oświadczenie o co (1): GDy komu cztérzy woły będą wźięté gwałtownie/ á o tákowy gwałt vczyni oświádczenié SarnStat 674.

Ze zdaniem przydawkowym referującym treść (1): Gdyby kto imienie dzyedziczne záſláwił [lege: záſtáwił] komu/ ktorego imienia dopuśćiłby komu ie záſtáwił dzyerżeć y vżywáć ſpokoynie do 30 lat nieczyniąc o tym żadnego świádectwá przed ſądem ábo w párochiey prze tak długi czás/ á to thákie oświádczenie być ma/ iż ia álbo przodek moy záſtáwił to imienie temu UstPraw G4.

Zwrot: »oświadczenie uczynić« = facere protestationem JanStat [szyk zmienny] (4): IEſliby komu ſługá poſłány z témi pieniądzmi Czwartéy częśći/ álbo vmárł ná dródze/ álbo ſie iáki caſus przytráfił/ tedy ten/ czyie pieniądze były/ ma oświádczenié przygody onéy ſwéy w Grodźie blizſzym vczynić SarnStat 362, 326, 545, 674.
Wyrażenie: »oświadczenie prawne« (1): Formá przyśięgi Piſárzów: [...] Ia A. przyśięgam: iż ſpráwiedliwie wedle Bogá/ Práwá piſánego/ ſpráwiedliwości y kontrowerſiiey ſtron będę ſądźił/ y Sędźiemu będę rádźił: y wiernie ſtron zeznawánia/ kontrowerſiie/ żądánia/ álbo oświádczenia Práwne [protestationes iuridicas JanStat 496]/ álbo Sędźiego ſkazánia/ w kśięgi Ziemſkie będę wpiſował SarnStat 561.
Szereg: »świadectwo albo oświadczenie« (1): [kto by] iáwnégo y dowodnégo świádectwá álbo oświádczenia [legitimum testimonium seu protestationem JanStat 102] przed Stároſtą y Woiewodą ſwéy źiemie (bo przed nimi to bydź ma) nie vczynił SarnStat 326.

Synonim: świadectwo.

Cf OŚWIADCZYĆ

EW