« Poprzednie hasło: [OŚWIEŻAŁY] | Następne hasło: OŚWIĘCAĆ » |
OŚWIEŻEĆ (5) vb pf
Teksty nie oznaczają ó oraz é; o prawdopodobnie jasne (tak w o-).
Fleksja
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
1 | m | oświeżåł | m pers | |
2 | m | m pers | -ście oświeżeli |
fut 3 sg oświeżeje (1). ◊ 3 pl oświeżeją (1). ◊ praet 1 sg m oświeżåł (1). ◊ 2 pl m pers -ście oświeżeli (2).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI w.
Znaczenia
Odzyskać świeżość, siłę, odmłodnieć; mutare, revirescere PolAnt; reflorere Vulg (5): Ale vfáiący w Pánu oświeżeią [zmienią moc Leop; odnowią śiłę BudBib; odmienią śiłę WujBib]/ podnioſą ſkrzydła iáko orłowie/ pobieżą á nie ſprácuią ſię/ chodźić będą á nie ſtrudzą ſię. BibRadz Is 40/31; w łáźni gorącey cżłowiek pręthko omdleie/ bo ſie w nim pory otworzą bárzo á gdy wynidzie ná chłod álbo ſie źimną wodą zleie/ oſwieżeie gdy ſie pory záwrą. BielKron 335v; [a gdy oſwiezeye członek chori raduyąſzię themu gynſze czlonkie wſiſtkie ArgWykład 81].
W przen (3): SYlweſter pirwſzy/ Papież ſwiętego żywotá [...]/ pod ktorym kościoł Krześćiáńſki práwie ná ten cżás oświeżał. BielKron 156v.
Zwrot: »oświeżeć w staraniu [o kogo]« (2): BibRadz Philipp 4/10; Lecz vweſeliłem ſię wielce w Pánu/ iżeśćie wżdy kiedy roſkwitnęli (marg) oświeżeli. (–) w ſwoim ſtárániu o mnie [refloruistis pro me sentire] WujNT Philipp 4/10.
Synonim: otrzeźwieć.
Formacje współrdzenne cf ŚWIEŻEĆ.
Cf [OŚWIEŻAŁY]
EW