OTOĆ (71) pt
otoć (64), otoci (7) [tylko w formach 1 sg m praes otomci wam powiedział itp.].
Oba o jasne.
Sł stp notuje, Cn, Linde brak.
I.
Partykuła deiktyczna (71):
1.
Wskazuje, kieruje uwagę na wypowiedzenie lub jeden z jego członów (65):
A.
Prezentuje osobę, pojęcie, miejsce (5):
otoc yeſt ktori wyſy przed toba nakrzizu BierRaj 23.
α. Wskazuje, z elipsą łącznika w orzeczeniu: to jest (4): BierRaj 23v; mowili: Ototz żalobliwa matka OpecŻyw 158; Iezuſa ſſukácie [...]/ wſtál ci z mártwych/ a nie ieſt tu/ ototz mieſce gdzie go bylo położono [Ecce locus ubi posuerunt eum Vulg Mar 16/6; otho y mieſce gdzie y było położono Leop]. OpecŻyw 165; otocz tey myley panny vyątſzą doſtoynoſzcz yſz zwyecznoſzczy w boſthwye yeſt porodzona PatKaz II 44.
B.
Poprzedza zawiadomienie, obserwację, zapowiedź;
ecce PolAnt, Vulg [w tym: po verba dicendi (14)] (29):
BierEz G3,
N;
Otocieſmy dzis wzięli pocieſſenié OpecŻyw [162]v,
88v,
102,
104v,
131;
PatKaz II 42;
MurzNT Luc 10/19;
Głos miłego mego/ othoć on idzie ſkácżąc po gorách/ przeſkákuiąc pagorki: [...] otoć on ſtoi [ecce ipse venit ...En ipse stat; oto ten idźie ... Oto on ſtoi WujBib] zá śćiáną náſſą/ pátrzáiąc przez okná Leop Cant 2/8–9,
Iudic 9/31,
1.Reg 20/5;
BibRadz Ps 17/11,
4.Esdr 15/28,
1.Mach 4/36,
Luc 13/32,
24/49;
BudBib 4.Esdr 14/18;
Ku mocy Bożey mowiąc [...]. Mocy Boża/ Zywioły otoć vſtępuią KołakCath B3v;
WujNT Ioann 16/32,
1.Cor 15/51.
W pozycji po spójniku (1): RejPos 9 cf »otoć to«.
Połączenia: »otoć ... a« (1): ototz filny gwált cirpię/ a niewiem tzo mám vcżynitz OpecŻyw 104.
»otoć to« (1): Iużći był vtwirdzon onym głoſem z niebá/ ktory támże wnet nád nim vſłyſzał: Iż otoć to ieſt ten ſyn moy namileyſzy [Hic est filius meus dilectus PolAnt Matth 3/17] RejPos 9.
α.
Z elipsą orzeczenia lub łącznika (5):
OpecŻyw 108v;
Incenſa igni et ſuffoſa [...] Otoć miły panie ſpalona [winnica] ogniem j skopana WróbŻołt 79/17;
Timeo miser quam hic mihi nunc rem nunciet, Otoć mię niewymownie tęgá yſz nie wiem comi zá poſelſtwo ten prziniefie. Mącz 456a.
Połączenie: »otoć tu« (2): BierEz Kv; rzekł: Nie przyidźieć kroleſtwo Boże z poſtrzeżenim: áni rzeką: Otoć tu/ ábo tám [Ecce hic, aut ecce illic; Oto tu/ (ieſt) álbo oto ondzie Leop]. WujNT Luc 17/21.
C.
Poprzedza wyjaśnienie, przykład komentarz, uzasadnienie, odpowiedź;
ecce PolAnt, Vulg (23):
BierEz O3;
Przeto nieſmętzże ſie iuż więcéy matuchno moia milá/ otociem iá ieſt s tobą vciecha twoia. OpecŻyw 164v,
150;
PatKaz II 38v,
43v,
54;
MurzNT Luc 7/25;
Pobudź ná ty złośniki twoye rozgnyewánye/ Otoć ſye nye wſtydáyą ſtroić dziwnych złośći LubPs V2;
RejAp 33v,
97v;
HistLan E2v;
BudBib 4.Esdr 16/38,
55;
CzechEp 160;
LatHar 164;
Nie wzdychayćie iedni przećiw drugim bráćia: ábyśćie nie byli ſądzeni. Otoć [Ecce]/ ſędźia przede drzwiámi ſtoi. WujNT Iac 5/9.
Połączenia: »otoć już« (3): woła: [...] ſtroycie pokutę/ á gotuycie ścieſzki Pánu ſwemu/ otoć iuż przyſzedł do was/ otoć iuż kołáce we drzwi wáſze. RejPos 298v, 110.
»otoć tak« (1): Otoć ták mowi przećiw wam [...]/ Iż ſkryie twarz ſwą przed wámi LubPs gg4v.
»otoć ten« (2): Leop Mar 14/42; rzekł ku mnie/ Otoć ten ieſt wykład [Haec est interpretatio] widżenia tego. BibRadz 4.Esdr 12/10.
α.
Z elipsą orzeczenia (1):
Połączenie: »otoć już« (1): wołał [św. Jan]: Stroycie niebożątká pokutę corychley/ otoć iuż nie dáleko kroleſtwo wáſze. RejPos 9v.
D. Wskazuje na wynik, konsekwencję, podsumowanie; ecce Pol, Vulg (8): A wy śie ſtrzeſzcie/ otomći wám wſzyſtko niſź przyidźie powiedźiáł [ecce praedixi vobis omnia]? MurzNT Mar 13/23; KrowObr 50; Lwiſko ſie obudzi/ kilko ich [królików] połápi/ O toć drugi do iámki/ prętko ſie pokwápi. RejZwierz 118v; BibRadz Matth 28/7; Abowiem powſtáną fałſzywi Chriſtuſowie/ y fałſzywi prorocy: y czynić będą [...] cudá/ ták iżby zwiedli (by mogło być) y wybráne. Otomći wam opowiedźiał [Ecce praedixi vobis; Otom wam opowiedział Leop]. WujNT Matth 24/25, Matth 28/7, Mar 13/23, s. 830 marg.
2.
Uwydatnia, podkreśla (6):
A.
Podkreśla sprzeciw, wyrzut, żal;
ecce PolAnt (4):
Pátrzay bráćie mego zdrayce/ Otoć żáśię dáktyłow chce BierEz L4v;
OpecŻyw 139v.
Połączenia: »otoć już« (1): rzekł [anjoł]: Pánie zaſtępow/ y długoſz ſie ty niezlytuieſz nád Ieruzálem [...]? otoć iuż then rok temu ſiedmdzieſiątny [Iste iam septuagesimus annus est; iuż to śiedmdźieśiąty rok ieſt WujBib]/ Leop Zach 1/12.
»otoć teraz« (1): odpowiedziáłá/ mowiąc/ Y gdzie ſą iáłmuzny y dobrodźieyſtwá twoie? Otoć teraz ná tobie ſą znácżne [ecce cognita omnia tecum]. BibRadz Tob 2/16.
B.
Podkreśla przeciwieństwo, kontrast, z elipsą orzeczenia (1):
Połączenie: »otoć tu« (1): iż przyiácháłá [królowa] od kráiow źiemie ſłucháć mądrośći Sálomonowey: á otoć tu więcey (marg) więtſzy ieſt. (–) niż Sálomon [et ecce plus quam Salomon hic; A oto więtſzy niżli Sálomon tu ieſt Leop]. WujNT Luc 11/31.
C.
Podkreśla nowość, zmianę sytuacji, nieoczekiwany jej rozwój (1):
Połączenie: »a otoć« (1): A otoć [et ecce] ſą oſtateczni/ ktorzy będą pierwſzęmi/ i ſą piérwſzy ktorzy będą oſtatecznęmi. MurzNT Luc 13/30.
II. [Prawdopodobnie: Przysłówek: teraz, właśnie: ſzukay w domu Iudowym Saulá imieniem z Thárſu/ Abowiem otoć ſie modli [ecce enim orat; ábowiemći ſię oto modli WujNT] Leop Act 9/11.]
Cf OTOŻCI
MK