Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: OWOŚCI

Następne hasło: OWOŻCI »

OWOŻ (24) pt

W pisowni łącznej (21), w pisowni rozłącznej: o woż (3). ◊ -ż (12), -s (6), -ſz (4) -ś (1), -z (1).

Pierwsze o jasne; -óż (2) Mącz, GórnTroas, -oż (1) ZawJeft.

Sł stp, Cn notuje, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII w. (z Cn) s.v. owo.

Znaczenia

1. Partykuła przedstawiająca (22)
- a. Kogoś lub coś (17)
- b. Sytuację (5)
2. Partykuła modyfikująca znaczenie wypowiedzi, nadająca jej charakter uroczysty lub oficjalny (2)

1. Partykuła przedstawiająca (22):

a. Kogoś lub coś (17): RejJóz N6; (did) Michał Poſla Stawy (–) Owoż gotow Poſel Panie RejKup b6v, v6v; KochOdpr Dv.

Frazy: »owoż jest« = eccillum, eccistam, eccos, eccum, ellum Cn (3): (did) Czeklarze Io. przywiedli/ (–) Owoſz ieſt Iozeph panie czos gi przywieſcz każał RejJóz I2v, K7; GórnTroas 45.

»owoż masz (mamy, macie) [kogo, co]« = oto jest; eccillum, eccistam, eccos, eccum, ellum Cn (10): (did) Corobon placi Iozepha (–) Owoſz macie pieniądże RejJóz Bv, Bv; O wos maz acz ſloiek maly Wſzytkiċ ſię tu weṅ zebrały Twe vczynky RejKup k8, m6, v7; Obeźrzy ſie Rácio/ álić oná krocży [...]. Owoſz maſz Wenus pánią coś ſie o niey pytał RejWiz 39; RejZwierz 140; Ellum Adverbium demonstrantis apud Comicos pro Ecce illum/ Owóż go maſz. Mącz 101d; RejPos 35v; Owoż mamy dwie ſłońcy/ owoż dwie Troi KochOdpr Dv.

b. Sytuację (5): Owoś widzyṡ Gardyanie [...] Wzgorecz twa waga wſkoċziła RejKup cc6, g8v; Owoż y łáni morzem głębokim płynie KochOdpr Dv; Owoż idźie cny Hetman: niech go córá wita ZawJeft 17; ActReg 74.

2. Partykuła modyfikująca znaczenie wypowiedzi, nadająca jej charakter uroczysty lub oficjalny (2): (did) Potifar dawa pieniądze za Iozepha (–) Owos wezmicie pieniądze/ towarzyſze mili Barzoſcie mi wdźięczną rzecż/ theraż vcżynili RejJóz C; Potym rzekł [Jezus] ku Thomaſzowi: Owoż iuż teraz ogląday rány w ręku y w nogach moich RejPos 118.

Cf OWOCIEM, OWOĆ, OWOŻCI

MMk