[zaloguj się]

ROZPAMIĘTAĆ (13) vb pf i impf

pf (12), impf (1) [part praes act].

roſ- (7), roz- (6).

o oraz oba a jasne.

Fleksja
inf rozpamiętać
praet
sg
3 m rozpamiętåł
f rozpamiętała
imperativus
sg pl
2 rozpamiętåj rozpamięt(a)jcie

inf rozpamiętać (1).[fut 2 sg rozpamiętåsz.]praet 3 sg m rozpamiętåł (1). f rozpamiętała (1).imp 2 sg rozpamiętåj (7).[2 pl rozpamięt(a)jcie.]part praes act rozpamiętając (1).part praet act rozpamiętåwszy (2).

stp notuje, Cn brak, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów).

1. Przypomnieć sobie, uświadomić sobie na nowo, rozważyć, przemyśleć (3): [Recogitate {(roſpamietaycze)} enim eum qui talem sustinuit ... contradictionem Glosy II nr 84/204.]

rozpamiętać co (1): Y roſpamiętál Piotr Kryſtuſowé ſlowa/ ktoré mu kryſtus rzékl OpecŻyw 112v. Cf [Zwrot].

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym z zapowiednikiem: na to (2); aby (2), [zaimek względny]] (2): Videndum est ne obsit benignitas, Ná to ſie godźi rospámietáć [!]/ álbo baczmy yedno tego áby mu zbytnia łáská nie ſzkodźiłá. Mącz 494b, 480c; [HerbOdpow N4v].

[W połączeniu szeregowym: Gdy vcżyniſz/ co możeſz; roſpámiętaſz/ co możeſz; wylicżyſz y wycżytaſz/ co możeſz: doſyć będzie ná tym Pánu Bogu HerbOdpow N4v.]

[Zwrot: »rozpamiętać sobie [co]«: Florenc bacżąc iuż zmieſzánie woyſká/ roſpámiętał ſobie náukę ſwey miłey/ przeto ſie z woyſká ćicho wymknął á do miáſtá ſie wroćił HistOtton 96.]
Szeregi: [»rozpamiętać a rozczytać«: A kto ieſt táki miedzy námi/ ktoryby roſpámiętawſzy á rozcżytawſzy przeſzły żywot ſwoy/ niemogł mowić ták v śiebie WujPosN 1584 II 134 (Linde).]

»rozpamiętać a rozmyślić się« (1): Tibi in mentem veniat facito quemadmodum vitam huiusce depinxeris, Roſpámiętay á rozmyśl ſie dobrze ná to ábyś mógł yáko nalepiey yego żywot wyſtrichnąć. Mącz 480c.

2. Nabożnie (prze)myśleć (rozmyślać) (8):

rozpamiętać kogo, co (5): OpecŻyw 68, [127]v, 134v, 176; NVż wſzyſcy krześćiánie/ záſpiewaymy ninie/ Rozpámiętáiąc ſpołem Krystowo wćielenie ArtKanc A3.

Ze zdaniem dopełnieniowym [w tym: zaimek pytajny (2); (3)] (3): Oglądáy tu o duſſo nábożná/ a rozpamiętáy iako wielką mękę kriſtus za cię cirpiál/ aby duſſę twą wykupil od męki wiecżné. OpecŻyw [127]; RejPos 139; Roſpámiętay/ iákoś ieſt fráſowliwy y gniewliwy przećiw ónemu: kthóry wydał Chryſtuſá Páná BiałKat 281.

Zwrot: »rozpamiętać sobie« (1): poſtaẃżę gi [Chrystusa] iáko obraz przed ocżymá ſwoimi/ á roſpámięthay ſobie/ iż ſie dla ciebie národził/ dla ciebie rozmáite prace y męki podiął. RejPos 139.
3. Poznać i zapamiętać [co] (1):Rzekł Pan Bog do Moiżeſzá/ wſtęṕ ná tę gorę Abarim/ roſpámiętay zyemię ktorą dałem ſynom Izráelſkim BielKron 43v.
4. Uświadomić sobie własny błąd, opamiętać się [ze zdaniem dopełnieniowym] (1): Dla kthorey rzecży krol ſie rozgniewał j oſzcżepem go [Kletusa] przi bieſiedzie zabił, potim roſpamiętawſzyże to zle vcżynił, chcał ſie ſam takież zabić BielŻyw 104.

Formacje współrdzenne cf PAMIĘTAĆ.

Cf ROZPAMIĘTAŁY, ROZPAMIĘTANIE

RS