[zaloguj się]
[pdf]

PARALELUS (5) sb m

paralelus (3), paralel a. paralelus (2); paralelus Mącz; paralelus : paralel a. paralelus BielKron (2:2).

-alel- (2), -alell- (2), -allel- (1).

Oba a oraz e jasne.

Fleksja
sg pl
N paralelus
G paralel(o)w
I paralel(e)m
inne sg A (lat.) - paralelum; pl N (lat.) - paraleli

sg N paralelus (1). ◊ A (lat.) paralelum (1). ◊ I paralel(e)m (1). ◊ pl N (lat.) paraleli (1). ◊ G paralel(o)w (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.: parallela.

Znaczenia
Linia równoległa; parallelus Mącz [równo odległe od siebie dwie długie rzeczy – parallela Cn] (5): Parallelus, latine aequaliter distans mutuus vel invicem comparatus, W rózney róznicy od ſiebie będący. Sunt enim Lineae seu circuli aequae distantes, Liniye cirkle á kreſy w równey dálekośći od ſiebie będący Páráleli zwáne. Mącz 277a.
a. Równoleżnik (4): Ludzie vcżeni w gwiazdárſkich náukách/ źiemię doſthátecżnie wypiſali y rozmierzyli/ zwłaſzcżá Ptolomeus Alexándriyſki/ [...] przez znáki Cirkułow/ Párállelow/ Klimatow/ Kolurow/ y przez inne rozmaitemi przezwiſki mianowane BielKron 263; Ná thym wyſpie [Meroe] Ptolomeus pocżyna ſecundum Clima y wiedzie Párálellum BielKron 271, 271 marg.
α. Zwrotnik (1): Ieſt tá kráiná pod Párálelem kthory pátrzy tropicum Cancri. BielKron 447.

KW