[zaloguj się]
[pdf]

ROZPARCIE (1) sb n

o oraz a jasne.

Fleksja
sg
G rozparciå
L rozparciu

sg [G rozparciå.] ◊ L rozparciu.

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) i XVIII w.

1. [Rozpostarcie, rozciągnięcie (o tkaninie) [czego]: w ktorym żelaſku ma być dziurá dla roſpárćiá płáchty/ ktorą maſz rozeprzeć iedną laſką od głowy áż do tyłu CygMyśl D4v.]
2. [Pęknięcie pod wpływem siły działającej od środka [czego]: á zwłaszczá owych czásów, których sye więc humory wszytkiégo ćiáłá wzruszáią, y co subtélnieyszé, sámy z śiebie trawiąc, grubszé álbo do wstęchliny y fébry, álbo do bólu prze zápalenié, á continui solutionem, to iest zránienia, álbo ćiáłá rozpárćia wiodą. OczkoPrzymiot 420.]
3. Rozwiązanie konfliktu, rozsądzenie: [Ieſlibyś też rozumiał żeby to/ co text mowi o ſędźiem ktory rzecży takie [sporne, o które spór idzie] ma v śiebie do rozpárćia mieć/ było przećiwko ártykułowi XXVIII lib: i. s.s. gdźie ſtoi. Iż [...] tedy ná to maſz wiedźieć. Iż [...] SzczerbSpecSax 123 (Linde).]

rozparcie około czego: O rozpárćiu mi iuż też tu mowić nie potrzebá około tych rzecży/ to ieſt przykim by tá háńbá zoſtáć miáłá/ lub z ſámym Papieżem iáko princypałem CzechEp 326.

Cf 1. ROZEPRZEĆ

RS