« Poprzednie hasło: [ROZPĘCNIEĆ] | Następne hasło: [ROZPĘD] » |
[ROZPĘCZNIEĆ vb pf
o jasne.
Fleksja
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by rozpęczniåł |
fut 3 sg rozpęcznieje. ◊ 3 pl rozpęcznieją. ◊ con 3 sg m by rozpęczniåł. ◊ part praet act rozpęcniåwszy.
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w.
Powiększyć swoje rozmiary wskutek nasączenia, napęcznieć; turgescere Cn: SienHerb 532a, 571b; Boleść też przydawa śię koniem ze zbytku złych wilgotnośći w żyłach [...] też śię im przydawa boleść w ielitach/ á to zwilgotnośći lipkich álbo ze zbytniego obiedzenia ięcżmieniá/ álbo owſá/ gdy we wnątrzu álbo w żołądku roſpęcżnieie. Cresc 1571 684; kto táką [argalię z gencjany] wtyka, niech pomni, á głupie iéy tám niezábaczywa, áby rospęcniawszy, á z dobréy woléy wysszéy niż ią włożono nie wszedszy, tám niezostáłá. OczkoPrzymiot 323; tedy kłádźiem tym [tj. bojącym się bólu pacjentom] w dźiurkę [tj. w otwór we wrzodzie], áby sye rosprzestrzeniłá, ládá korzeń suchy, coby tám rospęczniał á powoli dźiurkę z sobą rozwodźił. OczkoPrzymiot 387.
Szereg: »rozpęcznieć a rozmięknąć«: Po Aptekárſku ták bywáią [mirobolany, tj. owoce egzotyczne] odmiękcżáne/ [...] dáią im tydźień moknąć/ potym ie w piaſek wilgotny wkopáią/ á dnia trzećiego polewáią piaſek wodą/ wzruſzáiąc ich káżdą rázą/ dokąd nieroſpęcżnieią/ á nierozmiękną. SienHerb 531b.
Formacje współrdzenne cf PĘCZNIEĆ.]
RS