[zaloguj się]
[pdf]

PAWEŹNIK (11) sb m

paweźnik (5), paweznik (3), pawęznik (1), [paweżnik, pawężnik], paweźnik a. paweznik (2); paweźnik Mącz (4); pawęznik StryjKron; paweźnik : paweznik Leop (1:3).

a oraz e jasne (w tym w a 1 r. błędne znakowanie).

Fleksja
sg pl
N paweźnik paweźnicy
G paweźnik(o)w
A paweźniki

sg N paweźnik (4). ◊ pl N paweźnicy (3). ◊ G paweźnik(o)w (3). ◊ A paweźniki (1).

Sł stp: paweźnik, Cn: pawęźnik, Linde XVI w. błędnie: pawężnik (w tekście: paweźnik); poza tym XVII (z Cn) – XIX w. w innych znaczeniach.

Żołnierz zbrojny w pawezę; parmularius, scutarius Mącz, Calep, Cn; cetratus (miles) Mącz, Cn; scutarius Vulg; parmatus, peltasta, peltatus, scutigerulus Cn (11): á wſſyſcy ſlużebnicy iego [króla]/ chodzili około niego/ y Huffiki ſtrzelcow/ y páweźnikow Leop 2.Reg 15/18, 4.Reg 11/6; ferentarii [...] dividebantur in Armatos, [...] Kyryśnicy. In Peltatos, Paweźnicy/ v nas huſarze mogą być zwáni. Mącz 478b, 50c, 279c, 376c; Z páwęzámi Rot kilko Polſkich z bokow ſtało/ Zołnierzow też y Pocztow Panięcych niemáło Koronnych (marg) Páwęznicy, Iezdni. (–) StryjKron 742; Calep [757]a, 958b; [zá pierwſzem práwie ſzturmem/ rozromiono konie y páweżniki BarlBaz 130; Páwężnik/ Scutatus, scutarius. Volck Qqq2].

W połączeniu szeregowym (1): A wźiąwſſy Setniki/ y ſtrzelce/ y Páwezniki/ y wſſyſtek lud/ wyprowádzili Krolá z domu Páńſkiego Leop 4.Reg 11/19.

Zestawienie: »Brona Paweznikow« = jedna z bram w pałacu królów izraelskich (1): wyprowádzili Krolá z domu Páńſkiego/ y weſſli ná Páłac drogą ktora idzie do brony Páweznikow [per viam portae scutariorum] Leop 4.Reg 11/19.

Cf ŚREBRNOPAWEZNIK

HK