[zaloguj się]
[pdf]

PAZUCHA (12) sb f

pa- (2), på- (2); pa- : på- BudBib (1:1), SkarŻyw (1:1).

Fleksja
sg pl
G pazuch
A pazuchę pazuchy
I pazuchą pazuchami

sg A pazuchę (2). ◊ I pazuchą (5). ◊ pl G pazuch (1). ◊ A pazuchy (1). ◊ I pazuchami (3).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI - XVIII w.

1. Pacha (8): Też złą wonią z podpaſza oddala gdy tym prochem Litargiriowym będzieſz nacierał pazuchy FalZioł III 37d, III 37d; [Też [litargija] złą wonią z podpaſza oddala [...]/ broni też pocenia pázuch. SienHerb 262b (Linde); O plecach gárbieniu/ y pázuch śmierdzeniu SienHerb 520b].
Wyrażenie przyimkowe: »pod pazuchą (pazuchami)« (6): [ałunowa wódka] odeymuie ſmrod/ á zwłaſzcża miedzy ſparami v nog albo pod pazuchami FalZioł II 3c; ieſtliby ſie bolącżka morowa wyrzuciła na ktorimkolwiek boku á nawięczey pod pazuchą/ znak ieſth iże ſercze cierpi od iadu powietrza morowego FalZioł V 67, III 19b, V 65, 66v, 67; [SienHerb 212b (Linde)].
2. Miejsce pod ubraniem na piersi, zanadrze (4): Kryie leniwiec rękę ſwoię do łoná (marg) wł. do kotłá/ álbo do gárncá. Ták pazuchę zowie iż wniey ćiepło iáko w gárncu. (-) BudBib Prov 26/15.
Szereg: »zanadrze albo pazucha« (1): przynioſą ſyny twoie ná łonie (marg) Chocen/ inſzy zánádrzem álbo pázuchą wykłádáią. (-) BudBib Is 49/22.
Wyrażenia przyimkowe: »za pazuchą« (1): Miał ſwey náuki piſmo zá pazuchą przy ſobie SkarŻyw 389.

»za pazuchę« (1): włożył rękę wzánádrze/ y zſtawáłá ſię trędowátą: zchował ią zá pázuchę/ y wnet cżyſtą iako pierwey wyymował SkarŻyw 479.

Synonimy: 2. zanadrze.

Cf PACHA, PAŻA

HK