« Poprzednie hasło: PĄTNICZY | Następne hasło: [PĄTNIKOWAĆ] » |
PĄTNIK (17) sb m
Fleksja
sg | pl | |
---|---|---|
N | pątnik | pątnicy |
G | pątnik(o)w | |
D | pątnik(o)m | |
A | pątniki | |
V | pątniku |
sg N pątnik (1). ◊ V pątniku (1). ◊ pl N pątnicy (3). ◊ G pątnik(o)w (3). ◊ D pątnik(o)m (5). ◊ A pątniki (4).
Sł stp, Cn notuje, Linde XVI (dwa z niżej notowanych przykładów) – XVIII w.
Znaczenia
- Podróżny, wędrowiec
(17)
- a. Pielgrzym do miejsc świętych (6)
Podróżny, wędrowiec (17): [świercz mówi:] Podle drogi iedno śpiewam/ Pątnikom práce vlżywam BierEz F2v; HistRzym 53v, 116; ſzukay á pytáy ſie/ iáko ſie ći pątnicy [idący do Emaus] pytali/ o ſwiętym Boſtwie iego [Chrystusa] RejPos 113, 112v [2 r.], 113v [2 r.]; POmáłu pątniku mijay chceſzli iść ſpokoiem/ Kędy dotkliwy Hipponax w mśćiwym grobie ſwoiem Odpocżywa KlonŻal C3v.
pątnik dokąd (1): Y odpowiedaiątz ieden ktorému ijmię bylo Kleofas/ rzékl iemu. Ty ſám pątnik ieſtes téż do leruzalem/ a niewiéſs o tym tzo ſie ieſt ſtalo w niém tychto dnij? OpecŻyw 167v.
Szereg: »ubogi i pątnik« (1): Ten cżłowiek był vbogim y pątnikom bárzo ſzcżodrobliwy. HistRzym 121.
a. Pielgrzym do miejsc świętych; peregrinator religiosus Cn (6): Pątniki/ Kije ich/ Owce y Sol [papieżnicy] ták tzá[ruią]. KrowObr 99v, 100, 125, Tt3v; NiemObr 153; Iuż ſię Polſcy pątnicy vprzykrzyli Włochom/ Ktorzy ſię przypátrzyli náſzych ludźi fochom. KlonWor 52.
[Szereg: »pielgrzym, pątnik«: Pánie goſpodarzu miły/ Proſſę ćie w tey moiey chwili. Ia Pielgrzym pątnik vbogi/ O nocleg o dom chędogi. MorawRozm A4.]
Synonim: pielgrzym.
HK