[zaloguj się]
[pdf]

PIECZĘTOWAĆ SIĘ (9) vb impf

sie (5), się (4).

e, o oraz a jasne.

Fleksja
inf pieczętować się
indicativus
praes
sg pl
3 pieczętuje się pieczętują się
praet
sg
3 m pieczętowåł się
conditionalis
pl
1 m pers bysmy się pieczętowali

inf pieczętować się (1). ◊ praes 3 sg pieczętuje się (2). ◊ 3 pl pieczętują się (4). ◊ praet 3 sg m pieczętowåł się (1). ◊ con 1 pl m pers bysmy się pieczętowali (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII(XVIII) w.

Używać pieczęci, herbu [czym] (9): bo ſie záſię Kſiążę Sáſkie Krfierſtem piſał/ y piecżętował ſie dwiema miecżmi/ bo tho ieſt piecżęć Krfierſtka. BielKron 237.
Zwrot: »czerwonym woskiem (albo zielonym) się pieczętować« = opatrywać swoje dokumenty kolorową pieczęcią herbową; przywilej nadawany za szczególne zasługi [szyk zmienny] (2): RejZwierc 52; W tym Chorągieẃ Krolewſką Niemcy gwałtem wzięli/ Ale ią wnet Polacy przytárwſzy odięli/ A zwłaſzczá Sirádzánie/ zá co godność czuią/ Iż ſie woſkiem czerwonym wſzyſcy piecżętuią. StryjKron 527.
Przen (6): Choćiaż ći ſię tá [korona papieska] więcey śćiąga do onych trzech rogow/ to ieſt Krolow/ z dźieśiąci onych od Dánielá opiſánych (káp. 7/8) ktore ten rożek máły/ to ieſt Antychriſt [= Papież]/ z nichże wyrozſzy/ onym/ iż ták rzekę/ wydał: y klucżem ſię też ná to piecżętuie/ y dwá miecżá ſobie przywłaſzcża CzechEp 371; NiemObr 129; Bo wſzyſcy inſzy co ſie Krześćiány zowią/ piecżętuią ſie wiárą w Troycę/ ábo Kryſtuſá Bogá PowodPr 34.
a) Używać znaku Krzyża św., króry jest herbem chrześcijan [czym] (3): Ten znák ábo pieczęć ktorą ſię [...] ludzie Boży pieczętuią/ ieſtći znák krzyżá ś. WujNT 856.
Zwroty: »pieczętować się na czele« (1): ábyſmy ſye ná tym mieścu im [krzyżem] pieczętowáli ná czele/ gdźie wſtyd mieśce ma BiałKat 246.

»herbem pieczętować się« (1): Nam chrześćiánom w tym krzyżu poćiechá y chełpá ma być záwżdy: tym herbem álbo piątnem pieczętować [!] ſye mamy BiałKat 246.

»piątnem pieczętować się« (1): BiałKat 246 cf »herbem pieczętować się«.

Formacje współrdzenne cf PIECZĘTOWAĆ.

DDJ