[zaloguj się]
[pdf]

PIRETRUM (12) sb

piretrum n indecl (8), piretr m (2), piretra f a. piretrum (2); piretr SienLek (2); piretrum : piretra a. piretrum FalZioł (8:2).

Teksty nie oznaczają é.

Fleksja
sg
N piretrum
G piretru, piretry, piretri, piretrum
A piretrum
I piretrum

sg N piretrum (1). ◊ G piretru (2), piretry a. piretri (lat.) (2), piretrum (1). ◊ A piretrum (1). ◊ I piretrum (5).

Sł stp, Cn, Linde brak.

bot. Chrysanthemum L. (sec. Pyrethrum (Gaertner)), złocień; przeważnie byliny z rodziny złożonych (Compositae), silnie aromatyczne, zawierające lotne olejki, stosowane w lecznictwie, zwłaszcza ludowym w średniowieczu i w XVI w. [pyrethrum – herba medicinalis, quam vulgo nunc Draconem vocant Pedem Alexandri, Zębowe ziele Mącz 334a] (12): Wezmi [...] piretri/ Imbiru/ każdego ſnich popoł dragmy, ti wſzitki rzecży warz w wodzie ſzałwijowey FalZioł I 75d; Theż Miodunka s piretrum maſtikowana/ albo żwana, boleſć zębową vſmierza. FalZioł I 80a; Też korzeń piretry ſthłucżony z zielem paraliżowym/ vwarziwſzy ty zioła w winie á w oliwie/ á tym okładay mieſtcze ktore paraliżem ieſt zarażone FalZioł I 97a, I 65c, 80c, d, 97b, 102d (10); A w winie w tym możeſz pierwey náwárzyć ſzáłwiey/ imbieru/ pirteru/ y máſtyki. SienLek 62, 61v.

Synonimy: »zębowe ziele«, zębownik.

JBi