| « Poprzednie hasło: [PLWAN] | Następne hasło: PLWAWLIWY » |
PLWANIE (28) sb n
a jasne; -é (3), -e (1); -é OpecŻyw; -é : -e Oczko (2:1).
Fleksja
| sg | |
|---|---|
| N | plwanié |
| G | plwaniå |
| A | plwanié |
| L | plwaniu |
sg N plwanié (8); -é (2), -(e) (6). ◊ G plwaniå (1). ◊ A plwanié (18); -é (1), -e (1) Oczko (1:1), -(e) (16). ◊ L plwaniu (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. s.v. pluć.
Znaczenia
Spluwanie, wyrzucanie śliny z ust; spuitio Murm, BartBydg, Cn; reiectio Mącz; exspuitio Cn (28): BielKron 357v; Phlegmátyk ieſt [...] leniwy/ oſpáły: którégo ieſli nie twarz/ tedy plwánié ſámo pokaże Oczko 34, [40].
Wyrażenie: »krwią, krwie, krwawe plwanie« [objaw choroby] = haemoptisis Murm, Mymer1, BartBydg; spuitio sanguinis Murm, BartBydg; reiectio sanguinis Mącz [szyk 15:7] (19:2:1): Haeoptysis sanguinis spuitio. Blut ſpeiunge Plwánye krwye Murm 80; Mymer1 39; BartBydg 67b; Lakricija [...] Ieſt ſmaku ſłodkiego [...]/ bolącżki ziebrowe/ plwanie krwawe s płucz [...] lecży. FalZioł I 78c; KOſtywałowa wodka [...] biegunkę krwawą zaſtanawia/ y też krwią plwanie FalZioł II 6d, ‡4c, I 21a, 79c, 112d, 155d [2 r.] (15); Mącz 163a; Lákome iedzenie á częſte: przywodźi Krwią plwánie SienLek 20, 84; Oczko 11v.
Szereg: »charkanie i plwanie« (1): Przez ktoriż tedy obyczay człowiek ma być purgowan. [...] Przez charkanie y plwanie. FalZioł V 103v.
a. Dla okazania pogardy, lekceważenia (2):
W połączeniu szeregowym (1): na mękę ſie ſám wydál/ dál ſie więzatz podiąl plwanijé ſromotę ij bicżowanijé. OpecŻyw 161.
Wyrażenie: »na twarz plwanie« (1): wtore ná twarz Páńſką plwánie. [...] y boleſne bićie. LatHar 318.
Cf PLWAĆ
DDJ