« Poprzednie hasło: ROZPRZESTRZENIĆ | Następne hasło: ROZPRZESTRZENIENIE » |
ROZPRZESTRZENIĆ SIĘ (2) vb pf
o oraz oba e jasne.
Fleksja
inf | rozprzestrzenić się |
---|
imperativus | |
---|---|
pl | |
2 | rozprzestrzeńcie się |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | by się rozprzestrzeniła |
inf rozprzestrzenić się (1). ◊ imp 2 pl rozprzestrzeńcie się (1). ◊ [con 3 sg f by się rozprzestrzeniła.]
Sł stp, Cn, Linde brak.
Znaczenia
1. Powiększyć się, rozszerzyć się, zająć większą przestrzeń (1):
Przen (1): Nie ieſteśćie [Koryntianie] śćiśnieni w nas: lecz śćiśnieni ieſteśćie w wnętrznośćiách wáſzych. A máiąc tęż nagrodę (mowię iáko ſynom) roſprzeſtrzeńćie ſię [dilatamini] y wy. WujNT 2.Cor 6/13.
a. [O otworach: tedy kłádźiem tym [tj. pacjentom] w dźiurkę [fistuły], áby sye rosprzestrzeniłá, ládá korzeń suchy, coby tám rospęczniał á powoli dźiurkę z sobą rozwodźił. OczkoPrzymiot 387.]
2. Ustawić się dalej jeden od drugiego (o zgrupowaniu) (1):
W przeciwstawieniu: »ścisnąć się ... rozprzestrzenić się« (1):Ieſth tedy wielki pożytek wſzem ludziom Rycerſkim tak iezdnym iáko pieſzym/ cżęſto wyieżdżáiąc ná plác ku ćwicżeniu áby [...] wiedział zá kim ma ſtać/ podle kogo/ [...] iáko rowno ſtać/ iáko ſie śćiſnąć/ iáko rozprzeſtrzenić/ iáko wiele ſtop Vff od vfu ſtoi BielSpr 8v.
Synonim: 1. rozszerzyć się.
Formacje współrdzenne cf PRZESTRZENIĆ (Errata).
MPi, SBu