« Poprzednie hasło: POCHLEBIACZ | Następne hasło: POCHLEBIANIE » |
POCHLEBIAĆ (24) vb impf
o oraz a jasne; -e- Mącz (5), -é- (2) KochPs, KochFr.
inf | pochlebiać | |||
---|---|---|---|---|
indicativus | ||||
praes | ||||
sg | pl | |||
1 | pochlebiåm | |||
3 | pochlebiå | pochlebiają |
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | pochlebiåł | m pers | pochlebiali |
conditionalis | ||
---|---|---|
pl | ||
2 | subst | byście pochlebiały |
inf pochlebiać (6). ◊ praes 1 sg pochlebiåm (2). ◊ 3 sg pochlebiå (4). ◊ 3 pl pochlebiają (6). ◊ praet 3 sg m pochlebiåł (1). ◊ 3 pl m pers pochlebiali (3). ◊ con 2 pl subst byście pochlebiały (1). ◊ part praes act pochlebiając (1).
Sł stp brak, Cn s.v. pochlebuję, Linde XVII – XVIII w.
pochlebiać komu (11): RejWiz 97v, 100v, 150; ALexándrá pánowie co mu pochlebiáli/ Synem go Iowiſzowym/ bogiem ziemſkim zwáli. RejZwierz 45v; BielKron 119; Auribus alicuius servire, Pochlebiác komu/ to mówić co on rad słyſzy. Mącz 388c, 86a; KochPs 17; StryjKron 562; Iák mężowi [gach żony] pochlebia/ iáko go podchodźi: Gdy mu nieborakowi ſzwágrem zoſtáć godźi. KlonWor 59. Cf pochlebiać komu w czym.
pochlebiać komu w czym (1): rzekl [Lucyfer] poſtauyą ſtolecz moy napulnoczy a będą rouyen nauyſſemu [...] czo y ynſzym anyolom lvczyfer obyauyl ſktorych uyele yemu wtym pochlebyayącz przyzuolyly chwalącz yego ſczudnoſzczy mądroſzczy (ſwego) ſtworzenya y znatury PatKaz III 98.
Ze zdaniem dopełnieniowym (1): Ták y won czás Senatorowie koronni iedni pochlebiáli Witołdowi/ áby Krolem Polſkim był/ á drudzy go záś podżegáli áby z Litewſkiego Xięſtwá Kroleſtwo vczynił/ lecz ſię w tym wſzyſcy zgadzáli/ áby co wziąć. StryjKron 562.
W połączeniu szeregowym (1): W ten ſię cżás obłudnego cżłowieká nawięcey ſtrzeż/ kiedy naſmácżniey y napowabniey mowi: kiedy ięzykiem pochlebia: kiedy rękę cáłuie: kiedy ſię kłánia y dudkuie: kiedy ſię kráſomowſtwem y oráciámi báwi. KlonWor ded**2v.
W przeciwstawieniach: »pochlebiać ... prawdę mowić (4), jadu taić« (5): RejKup Dv; KrowObr C2v; RejWiz 100v; Nieumiewá pochlebiáć/ tylko prawdę ſzcżyram Mowić káżdemu BielRozm 3; niemáſz vfáć komu. Nieuſłyſzyſz iedno kłam: vſtyć pochlébiáią/ A w chytrym ſercu iádu śmiertelnégo táią. KochPs 17.
W charakterystycznych połączeniach: pochlebiać językiem, usty.
Synonim: przymilać się.
Formacje współrdzenne cf CHLEBIĆ.
Cf POCHLEBIANIE
EW, (JDok)