[zaloguj się]
[pdf]

PODKURZAĆ (5) vb impf

o oraz a jasne.

Fleksja
inf podkurzać
indicativus
praes
pl
2 podkurzåcie
3 podkurzają
fut
sg
2 m będziesz podkurzåł
imperativus
sg
2 podkurz(a)j

inf podkurzać (1). ◊ praes 2 pl podkurzåcie (1). ◊ 3 pl podkurzają (1). ◊ [fut 2 sg m będziesz podkurzåł.] ◊ imp 2 sg podkurz(a)j (1). ◊ part praes act podkurzając (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI (? błędne źródło) – XVII w. s.v. podburzyć.

Owiewać kłębami dymu lub pary; suffire, suffumigare Cn [kogo, co] (5):
a. W celach leczniczych i higienicznych (3):

podkurzać czym (1): y theż ie [łoże] podkurzać rzecżami wonnemi FalZioł V 69v.

α. Owiewać dolne części ciała (2): Też wezmi Mirri 4. dragmy/ Cinamonu/ Galbanu/ Bobrowych ſtroiow/ [...] á z żołcią wołową rozprawiwſzy/ nacżyń piłuł/ każdą po iedney dragmie/ á kładącz na węgle, łono rodżączey podkurzay. FalZioł V 33.

podkurzać czym (1): Lożyſko wywodźi gdy niewiáſtę podkurzáią pierzym kokoſzym albo kuropátffim SienLek 114v.

b. W celach kultowych: okadzać (2): A podkurzáiąc [dzwon]/ tę Ewanielią tzytaćie. wſzedł Iezus do miáſtetzká etć. KrowObr 103v; [Anaonę monſtrancią pelno wienczow nawdziewaią. A potem iemy czaruią [...]. Ewangelie ſpiewaią Y kxędza tam potkurzaią. RozmSzat i4].
Zwrot: »podkurzać dymem« (1): Na oſtatku podkurzaćie gi [dzwon] Dymem/ áby Páiący/ nietoperze/ káwki/ y muchy od niego vćiekáły. KrowObr 103.
c. [Odymiać pszczoły celem ich odurzenia:
Zwrot: »pczoły podkurzać«: Gdyby też z vlá cżęſto [pszczoły] wychadzáły/ á wiele ich ginęło indźie zoſtawáiąc trzeba ie podkurzáć Cresc 1571 599; Iz pczol nigdy niebędziesz podkurzał dla thego Niewąthpię biś narzezał wosku nikczemnego ŚwirPasiecz 262.]

Synonimy: odymiać, okadzać, okopciać, poddymiać.

Formacje współrdzenne cf KURZYĆ.

Cf PODKURZANIE

AL, MŚ