[zaloguj się]
[pdf]

PODZIELAĆ (13) vb impf

o oraz a jasne; -e- Mącz (6), -é- (1) KochPieś.

Fleksja
inf podzielać
indicativus
praes
sg pl
1 podzielåm
3 podzielå podzielają
praet
sg pl
3 m podzielåł m pers podzielali
n subst podzielały
impersonalis
praet podzielåno

inf podzielać (1). ◊ praes 1 sg podzielåm (5). ◊ 3 sg podzielå (2). ◊ [3 pl podzielają.] ◊ praet 3 sg m podzielåł (2). ◊ 3 pl m pers podzielali (1). subst podzielały (1). ◊ impers praet podzielåno (1).

Sł stp brak, Cn s.v. dzielę, Linde brak.

1. Dzielić całość na mniejsze części (1):
Zwrot: »za rowno podzielać« (1): AEquo, Równam/ Głádzę/ Zarówno podzielam. Mącz 4d.
2. Dawać kilku odbiorcom po części tego, co jest do dyspozycji, rozdzielać między kogoś; dividere (viritim) Vulg, Cn; distribuere (viritim) Mącz, Cn; dispensare, metiri Mącz; compartiri communicare, dispertiri, dividi in capita, ercisci, partiri Cn (9): Dispenso, Rozdawam/ rozdźielam/ podźielam. Mącz 289a, 464a.

podzielać co miedzy kogo (pl) (2): Imienie y máiętnoſći przedawáli/ y podzieláli ie miedzy wſſyſtkie Leop Act 2/45; Metiri stipendium militibus, Podźieláć żółd miedzy żołnierze. Mącz 219c.

podzielać co komu (w funkcji pl) (1): przynośili pieniądze/ zá ono co przedawáli/ y kłádli przed nogi Apoſtolſkie. A potym to podzyelano káżdemu/ ile komu byłá potrzebá. RejPosWstaw [1434].

podzielać kogo (pl) czym (pl) (1): ModrzBaz 47v; [Rzeczami mojemi ruchomemi, tak dziatki me podzielam, jakom to napisał TestEwang 93]. Cf podzielać kogo czym podług czego.

[podzielać kogo czym podług czego: które [prawa] od religiej rozsądek rzeczy dobrych i złych wziąwszy, zapłaty i karania wynaleźli (s), któremi ludzie podług każdego zasług podzielają PismaPolit 553.]

Fraza: »losy [kogo] podzielały; [kogo (pl)] los [= rzucanie losem] podzielał« (1;1): Leop 1.Par 24/31; Kiedy niebieſkie loſy ten świát podźieláły/ Polſzcże nawiętſzą korzyść w roli zoſtáwiáły GostGosp kt.
Zwrot: »rownie podzielać« (1): Rzućiłi [!] też y ony loſy przećiw bráćiey ſwoiey ſynom Aaronowym [...]: ták więczſſe/ iáko mnieyſze/ wſſyſtkie los rownie podzielał [omnes sors aequaliter dividebat]. Leop 1.Par 24/31.
Przen [kogo] (1): Ale iż nas [słońce] nadobnie ták wſzytki podzyela/ Iedny dziś/ drugie iutro pięknie rozweſela. RejWiz 148v.
3. Wykonywać dwie rożne czynności [co z czym] (1): NIe záwżdy Apollo ſtrzéla/ Ale łuk z lutnią podźiéla KochPieś 47.
*** Bez wystarczającego kontekstu (2): Dispendo, Dźielę/ podźielam/ rodźielam [!]/ vtracam/ trawię. Mącz 289a, 91b.

Formacje współrdzenne cf DZIELIĆ.

LWil, KW