[zaloguj się]
[pdf]

POKORNOŚĆ (9) sb f

Wszystkie o jasne.

Fleksja
sg
N pokorność
G pokorności
D pokorności
A pokorność
L pokorności

sg N pokorność (1). ◊ G pokorności (5). ◊ D pokorności (1). ◊ A pokorność (2). ◊ [L pokorności.]

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVII w.

Poczucie własnej niższości, uległość, uniżoność, skromność (9): OpecŻyw 168v; Humilitss [!]. Demutikeyt. Pokornoſc. Mymer1 33v; O Iezu Nazarańſki obeyzrzy ſmutki moie Kthore mnie ogarnęły/ proſzę cie pokornem ſercżem w duchu pokornoſci TarDuch D; [ŻywEufr 40].

pokorność czyja [w tym: pron poss (2), G pron (1)] (3): ktoryż zły duch [...] kuſil iego [Chrystusa] pokornoſci prożną chwálą OpecŻyw 37v, 44; BielKron 117v.

Przen: metonimicznie: Ktoś pokorny (2): Aniol iaſny k paſtyrzom cżuiącym premowil [!]/ [...] chwála na wyſokoſcij/ a pokoy dobré wolé/ ziemſkié pokornoſcij. OpecŻyw 17.

pokorność czyja (1): Wybaw mię z gęby lwowey/ á od iednoroſzczow pokornoſć moię. TarDuch A3v. Cf Wyrażenie.

[Wyrażenie: »nasza pokorność«: = wyrażający skromność tytuł metropolity kijowskiego (w wypowiedzi o samym sobie): Michał z Bożey łáſki Archiepiſkop/ Metropolit Kijowſki [...] WSżem práwoſławnym Chrześćiánom poſłuſznym Bożey Wſchodniey Kátolickiey Cerkwie/ [...] w páráfiey Archiepiſkopiey náſzey mieſzkáiącym duchownym y świetſkim ſynom náſzey pokornośći. Láſká wam y pokoy y miłość od Bogá wſzechmogącego BronApokr 15.]
a. O zwierzęciu [czyja] (1): Y pies dla ſwey pokornośći/ Doſtawa ſobie żywnośći. BierEz G.

Synonimy cf POKORA.

Cf POKORA

JDok