[zaloguj się]
[pdf]

POŁDZIEWIĘTA (6) nm

połdziewięta (3), pułdziewięta (2), pułdziewiąta (1), [połdziewiąta a. pułdziewiąta]; połdziewięta FalZioł, LibLeg; pułdziewięta WyprPl; połdziewięta : pułdziewięta : pułdziewiąta LibMal (1:1:1).

o prawdopodobnie pochylone (tak w poł-); a jasne.

Fleksja

[N m półdziewiąta. f półdziewięty. ◊ G półdziewiętu.] ◊ A m półdziewięta (3). f półdziewięty (1). ◊ I półdziewięta (1). ◊ L pułdziewiętu (1).

[Składnia orzeczenia typu: połdziewięta [czego] jest, było.]

Składnia rządu lub zgody dla poszczególnych przypadków: w składni rządu: N, G, A (3), I (1); w składni zgody: L (1).

Sł stp: połdziewięta, połdziewięty, Cn brak, Linde bez cytatu: połdziewiąta, półdziewiątej.

Liczebnik ułamkowy: osiem i pół (6): [Pleban targuje się z handlarzem starzyzną:] Prze Bóg/ czemu ták drogo? ośm złotych weźmićie. (–) Nie dam ich od dźieśiąći/ prózno y myślićie. (–) Iuż pułdźiewiętá maćie/ prawdźiwie że doſyć WyprPl B2v.

połdziewięta czego (sg) (4): á tak [chory na pedogrę] pierwſzy dzień po pełni: ma z ieſć bobku, połtori gałki/ wtorego dnia poł trzeci/ trzeciego dnia poł cżwarty/ [...] oſmego dnia poł dziewięty/ dziewiątego dnia poł dzieſięty FalZioł V 93v; A na kazdy rock ex Regno Cipriae mayą dawaczy poldziewyentha thyssziąncza slothych LibLeg 9/52v; zeznali yſch wradzieyewye lyathoſz przed godi wączek spoldzyewyetha zlothego wlazny vkradl. LibMal 1547/127, 1544/87; [Wokabul 1539 M3; InwMieszcz 1547 nr 17, 1573 nr 178; Bartników 2 dają miodu półdziewięty ćwierci, 5 ćwierci czynią jedną kłodę. LustrWpol I 189].

[połdziewięta czego (pl): Z włók półdziewiętu [kmiecie] płacą per gr 30 LustrMaz I 43; Na Bozeiewie jest folwarku włók półdziewięty, [...] te role w troim polu, w każdym per mansos półdziewięta. LustrMaz II 65, II 50; może go [tj. siana] być przedano brogów półdziewięta per zł 5 LustrRaw 71.]

Z rzeczownikiem w składni zgody (1): plaſzcz vkradla kthori zaſthawila v Markowey Zidowky wpuldzyewyethu groſſu LibMal 1546/115v.

W charakterystycznych połączeniach: połdziewięta(-y) brogow, ćwierci, gałki, grosza, łuta, tuzina, tysiąca złotych, wiardunka, złotego.

MFr