połtrzecia czego (sg) (27): yakom yą nye ząyąl pyączy wyeprzow sthada robothliwego mykolaya pothczaszy zdlugyey wvąznosczy polthrzeczy kopy ZapWar 1513 nr 2109; Warz thy rzecży ſkraiawſzy korzenie y figi: w poł trzeci kwarty wody FalZioł V 82; Cżłowiek ktori ma tę niemocz/ [...] thę naukę ma zachować wſzelkiego roku. [...] pierwſzy dzień po pełni: ma z ieſć bobku, połtori gałki/ wtorego dnia poł trzeci/ trzeciego dnia poł cżwarty FalZioł V 93v, I 43d, 45b, II 21b, V 98; Sokal [bierze cła] pultrzeczia groſcha y trzi pyenyądze MetrKor 59/278, 59/274; Item 40 popielicz y dwye kuny vkradl [...] the przedall wlithomiſzlyu za poltrzeczia zlothego beſz pyaczi groſchi LibMal 1550/154v, 1547/135, 1550/156v; Służba ta żołnierska ma trwać pułtrzeciej ćwierci roku. Diar 81; Vcżyniż y Vbłágálnią ze złothá nacżyſtſſego: ná puł trzećiá łokćiá będzie długość iey/ ſzyrza ná pułtorá. Leop Ex 25/17; Ite^m ſzáfránu pułtrzećiá árátá Portugálſkiey wagi około trzech funtow vcżyni BielKron 454v, 33; Weźmi [...] Máſtyki/ noſtrzku rowno drágmy połtrzećiey SienLek 117v; BudBib Ex 25/10, 17; SkarŻyw 103; Interregnum po Włádisłáwie [Warneńczyku] przez pułtrzećiá látá StryjKron 607; SarnStat 274; Kilá dni obieráiąc Márſzałká/ á raz pomnię pułtrzećie niedźiele ná tym trawiąc/ czás tráćili SkarKazSej 694b; [Wokabul 1539 M3; LustrWpol II 164, 221; InwSzlachKal 1568 nr 19; CygMyśl F3; GębMemor 142]. Cf Zestawienia.

połtrzecia czego (pl) (2): Yakom ya wszyal [...] Caletha Spultrzeczy{v} grossorum ZapWar 1524 nr 2300; Iakom ya [...] czasszw nocznego nyevkradlem poi pyatha polczia myassza y nyewskodzilem go wassnossczi poltrzeczia kop ZapWar 545 nr 2630; [ſuche rozgi máią być ná dwá álbo ná pułtrzećiu ſążon w zgorę: á gdy będą ná pułtrzećiu/ tedy liſtowy chroſt álbo choiná ná dwá CygMyśl G3v; Suma wszystkiej percepty mojej przez ten wszytek czas, to jest za lat półtrzecia [...]. czyni fl. 4685 polskich i gr 21. GębMemor 143].

połtrzecia czego (sg a. pl) (3): Woleyſkv [biorą] od woza popolthrzeczia gr MetrKor 57/116, 57/118; ſza vtratyę ych [pieniędzy] dal yem nagrodyę pol trzeczy m. lyczby pruſzky ZapKościer 1582/35.

W składni zgody z rzeczownikiem w sg (1): StryjKron 355; [Poczemu ſſinkuią wino rynſkie/ moſſcz mnimam iż po pułtrzećiu groſſu Wokabul 1539 D2v; półpięta futra smuszewe[go], czarne[go], po półtrzeciu złotemu każde InwMieszcz 1580 nr 227].

W charakterystycznych połączeniach: połtrzeci(a) arata, ćwierci, dnia, dragmy (2), funta, gałki, garści, grosza (grossorum) (5), grzywny (2), kop(y) (2), kwarty, lat(a) (2), łanow, łokcia (4), łotu, marki(-ek), mile, niedziele, połcia mięsa, skropuła, włoki, złotego (2).

Zestawienia liczebnikowe (4): a za Rok Gdy bęndą pyſzſzacz 1585 [...] ma dacz 20 y pol trzeczi Grziwny a za drugi Rok Gdy bęndą pyſzacz 1586 tę bęndą oſta⟨te⟩cznyę pyęnądze tak yako teſz 20 y pol trzeczi grziwny ZapKościer 1584/51.

~ »pułtrzecia tysiąca« (2): BielKron 278v; iákom ſię ia ſam nápátrzył w Greciey álbo we Włoſzech onych od lat pułtrzećiu tyſięcu mchem obroſłych ſtárożytnych murow álbo ſłupow z mármurow ćioſánych. StryjKron 355. ~