[zaloguj się]
[pdf]

POMILCZENIE (4) sb n

o oraz pierwsze e jasne, końcowe e pochylone.

Fleksja
sg
N pomilczeni(e)
G pomilczeniå
A pomilczenié

sg N pomilczeni(e) (2). ◊ [G pomilczeniå.] ◊ A pomilczenié (2); -é (1), -(e) (1).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. pomilczeć.

1. Zamilknięcie, niewydawanie głosu; silentium Vulg (4): ieden moj dobry przyiaciel/ ktory iż ſie zbythnie w muzycze kocha/ kiedy s kim mowi/ á iż w mowie trefi ſie iákie pomilcżenie/ to wnet poćichu imuie ſie ſpiewáć GórnDworz I8v; [Wypowieſć ſłożenia wktorym żada [!] pirwomowcá pomilcenia [!] SądParysa [A2]].
Fraza: »stało się pomilczenie« = zapadła cisza (1): á gdy ſie ſtháło wielkie pomilcżenie [et magno silentio facto]/ mowił do nich po żydowſku/ temi ſlowy. Leop Act 21/40.
Zwrot: »pomilczenie uczynić« = nakazać a. wywołać milczenie [szyk zmienny] (2): A gdy vſlyſſeli iż żydowſkim ięzykiem mowił do nich/ thym więcey vcżynili pomilcżenie [praestiterunt silentium] Leop Act 22/2; ZawJeft 47; [Tam gdy już pomilcżenie uczyniono, wyszedł jeden jakoby marszałek z laską z onego ganku albo alkierzu w czerwonym hatłasie DiarPos 215; WujPosŚw 1584 86 (Linde s.v. pomilczeć)].
2. [Dochowanie tajemnicy, dyskrecja: Fide et tacitumitate opus est. Wiernoſći á pomiltzenia trzebá do ludzi. TerentMatKęt A4v.]

Cf POMILCZEĆ

DDJ