« Poprzednie hasło: ROZWICIE | Następne hasło: [ROZWIĆ SIĘ] » |
ROZWIĆ (5) vb pf
o jasne.
Fleksja
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | rozwiła |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | f | by rozwiła |
fut 3 sg rozwije (1). ◊ praet 3 sg f rozwiła (3). ◊ con 3 sg f by rozwiła (1).
Sł stp, Cn brak, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVII w.
Znaczenia
1. Rozciągnąć, rozprostować na całą długość lub szerokość; przen [co] (2):
Zwroty: »rozwić włosy« (1): [po potopie] Ziemiá ku ſłoncu pełné ćiężkiéy roſy Rozwiłá włoſy. KochPieś 32.
»żagle rozwić« (1): Więc co tám ſpokoynego/ gdźie burza vſtáwna/ Przeto woli mey rádá/ [...] Chętne żagle rozwiła SzarzRyt C4.
2. Zdjąć to, co owijało [kogo] (1): na nym [stole] myla panna cziſta ſwego syna rozwyla. LibMal 1544/89.
3. Upleść; przen (2):
Zwrot: »rozwić [gdzie, w kim] sw(oj)e gniazdo« = osiąść na stałe [szyk zmienny] (2): TO mieyſce [ratusz krakowski] [...] Miáłoby tho w ſobie mieć/ práwo przyrodzone. Aby thu ſpráwiedliwość/ ſwe gniazdo rozwiłá RejZwierz 111v; RejPos 322v.
Synonimy: 1. rozpuścić; 3. spleść, upleść.
Formacje współrdzenne cf WIĆ.
Cf ROZWITY
ZCh