[zaloguj się]
[pdf]

POSZUKAĆ (12) vb pf

o jasne.

Fleksja
imperativus
sg
2 poszukåj
conditionalis
sg
3 m by poszukåł
impersonalis
con by poszukåno
participia
part praet act poszukawszy

fut 2 sg poszukåsz (3). ◊ 1 pl poszukåmy (1). ◊ 3 pl poszukają (1). ◊ imp 2 sg poszukåj (3). ◊ con 3 sg m by poszukåł (1). ◊ impers con by poszukåno (2). ◊ part praet act poszukawszy (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn).

Spróbować znaleźć; inquirere, perquirere, quaerere Vulg, Cn; conquirere, conruspari, inire, investigare, pervestigare, requirere, rimari, ruspari, vestigare Cn (12): A gdy pilno poſzukaſz godzinę z wiecżorá/ Naydzyeſz y Konfeſſorá cżáſem y Przeorá. RejWiz 141v.

poszukać kogo, czego (6): Roſkáſz náſz Pánie/ że dworzánie twoi kthorzyć ſlużą/ poſſukáią iákiego Hárffiſty: yż gdibyćię iął łąmáć duch Páńſki zły/ grał ná Hárffie/ áwoćby nieták ćięſſko było. Leop 1.Reg 16/16, Tob 5/4; A ieſli nie ma láſow álbo wod wielkich/ ázaż też zła ſarnká álbo wilcżek s ſiathkámi go poſzukawſzy/ á ſkorá dziś zá pięć złotych RejZwierc 111; Iesli kiedy tedy teraz mogłyby się tego ratio nalesc ktorych radbym aby Pan Kanclerz poszukał. ActReg 80; PaxLiz B3v.

Zwrot: »poszukać sobie« (1): Tedy mu odpowiedział oćiec [...]. Idzże iedno teraz/ poſſukayże ſobie [inquire tibi] iákiego mężá wiernego/ ktoryby ſtobą ſſedl Leop Tob 5/4.
W przen [kogo] (1): A zátym ſię zá ſmokiem [tj. Turkiem] do ſkáły vdamy/ Y tám go w máieſtáćie iego poſzukamy. CzahTr E4.
Przen [na czym] (1): Prawdáć ieſt/ Bog dopuśćił/ ále s twey przycżyny/ Iedno ná ſwym ſumnieniu poſzukay tey winy. RejWiz 141.
a. O poszukiwaniu w tekstach (4):

poszukać u kogo [= u jakiego autora] (1): Ieſli ſobie ſam niedufaṡ Tam v Dawida poſſukaṡ Naydzieṡ tam Plenipotencia Na każdą mą Sentencią. RejKup ee6.

poszukać w czym (3): Teraz tedy o Krolu/ ieſliże to twe zdánie/ niechayby poſſukano w Krolewſkich Kronikách Cyruſá Krolá Leop 3.Esdr 6/21, 1.Esdr 5/17; Dobrze też pić Tyzánnę temu/ co gorączkę ćierpi/ ktora ták ma być wárzoná/ iáko ią tu opiſáną naydźieſz/ gdy w vkazáczu poſzukaſz. SienLek 140.

Ze zdaniem dopełnieniowym (1): A ták teraz ieſli ſie tho zda Krolowi rzecż dobra być/ áby poſſukano [recenseat] w Kronikách Krolow Bábilońſkich/ ieſliż Krol Cyrus roſkazał budowáć kośćioł Boży [!] w Ieruzálem Leop 1.Esdr 5/17.

Synonimy: dojźrzeć, poszlakować, pośledzić, wypatrzyć, wyśledzić.

Formacje współrdzenne cf SZUKAĆ.

AL