[zaloguj się]
[pdf]

POTWARZLIWY (5) ai

potwarzliwy (3), potwarliwy (2); potwarzliwy RejPs, Mącz (2); potwarliwy CzechEp, WerGośc.

o jasne, a pochylone.

Fleksja
sg
mNpotwårzliwy nNpotwårliw(e)
G Gpotwårzliw(e)go
pl
N m pers potwårliwi

sg m N potwårzliwy (2). ◊ n N potwårliw(e) (1). ◊ G potwårzliw(e)go (1). ◊ pl N m pers potwårliwi (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde bez cytatu.

1. Obelżywy, znieważający, szkalujący, ośmieszający; calumniosus Mącz, Volck, Cn; criminosus Mącz, Cn; contumeliosus Volck (4): wſtyd zápálał oblicze náſſe/ á ſromiezliwoſć záćmiáłá nam oczy náſſe. A to dla potwarzliwego kochánia z vpádku náſſego y zchlubliwoſći oney nieprzyiaćielá náſſego/ ktorą ſtego miał iż miał możnoſć nád námi złą wolą ſwą wypełnić. RejPs 66v; Criminosus, Potwarzliwy/ Przimowny. Mącz 68d, 32b; [Volck 79, 131].
a. W funkcji rzeczownika (1):
Szereg: »pyszni i potwarliwi« (1): pod zakonem poki było ćieleſne obrzezowánie/ poty miecżem zábijano: lecz teraz gdy ſię w wiernych ſługách Bożych duchownych zácżęłá obrzeſká: duchownym miecżem pyſzni y potwarliwi bywáią zábijáni. CzechEp 48.
2. Wprowadzający, powodujący zamieszanie (1): [prorok powiada] Iż ſwarliwa á zwádliwa ieſt rzecż wino/ á potwarliwe pijańſtwo [Luxuriosa res, vinum et tumultuosa ebrietas Vulg Prov 20/1] WerGośc 244; [WerReguła 74].

Synonimy: 1. obraźliwy, uwłaczający, zelżywy.

Cf NIEPOTWARLIWY

JR