Słownik polszczyzny XVI wieku

« Poprzednie hasło: POWIĄZANIE

Następne hasło: [POWIĄZIĆ] »

POWIĄZANY (9) part praet pass pf

o oraz a jasne.

Fleksja

sg
m	N	powiązany	f	N
m	A		f	A	powiązaną

pl
N	m pers	powiązani
	m an	powiązani
	subst	powiązan(e)
A	m pers	powiązan(e)
A	subst	powiązan(e)

sg [m N powiązany.] ◊ f A powiązaną (1). ◊ pl N m pers powiązani (1). m an powiązani (1) [cum N pl: ptacy]. subst powiązan(e) (1). ◊ A pl m pers powiązan(e) (1). subst powiązan(e) (4).

Sł stp, Cn brak, Linde XVI w. s.v. powiązać.

Znaczenia

1. Związany, przywiązany (zwykle o wielu) (9)
- a. Związany, obwiązany (8)
  - α. Skrępowany (7)
    - αα. O ludziach (4)
      - Przen (1)
    - ββ. O zwierzętach (3)
- b. Przywiązany (1)
2. [Stanowiący jedność, zjednoczony]

1. Związany, przywiązany (zwykle o wielu) (9):

a. Związany, obwiązany (8):

powiązany czym (1): á ten wyſep był Kánibałow/ bo to po znákoch poználi/ widząc iż budy mieli ſzpicżáte iáko Namioty liśćim Pálmowym przykrywáne/ á powrozy báwełniánymi powiązáne. BielKron 441v.

α. Skrępowany (7):

αα. O ludziach (4): Náleźli tám náſzy dźieći w koycach iáko kury karmiąc/ drugie powiązáne nowo przynieſione BielKron 441v; Y wziąłem liſty [...] od nawyſzſzych Kápłanow do Dámáſzku/ ábych ie powiązáne wlec mogł ná zábićie do Hieruzalem. SkarŻyw 81, 62.

Przen [czym] (1):

Szereg: »powiązany i skrępowany« (1): ábo kto nam będźie ták nieżyczliwy [...]/ coby [...] ćiebie [króla] náwet gwałtem do tego przywiéść [miał]/ ábyś Koronę Polſką zdrádliwym przymiérzem powiązáną y ſkrępowáną/ Turkóm podáć miał? OrzJan 116.

ββ. O zwierzętach (3): Przyſzlichmy do obozu Syriyſkiego/ á otochmy nienáleźli nikogo ták iż nie ſłycháć namnieyſzego człowieká/ iedno konie y oſły powiązáne [alligatos]/ á namioty iáko były. BibRadz 4.Reg 7/10; [Daryjus] zoſtáwił w woyſku powiązáne Oſły/ Konie/ Muły/ Pſy BielSpr 45.

powiązany za co (1): A oni [ptacy] powiązáni zá ſkrzydłá zá nogi RejWiz 103v.

b. Przywiązany [u czego] (1): Naydzieſz też w drugim kráiu gdzie ſie kozerá zámnoży/ áno ſzkápy v zedlow powiązáne ſtoią/ áno ſie łáńcuchy tacżáią/ ſzáble ſie waláią RejZwierc 16v.

2. [Stanowiący jedność, zjednoczony [czym z kim]: Ieſli kto z tobą w ſpółkę iáką záſzedł/ ábo ieſt z tobą czym powiązány/ ináczéy ſie nie wywikle/ iedno przez któré nieſczęśćié wysſzéy pomięnioné. SenekaGórn 307 (Linde s.v. powiązać).]

Synonimy: 1. skrępowany, spętany; 2. zjednoczony.

Cf POWIĄZAĆ

KW, (KO)