[zaloguj się]
[pdf]

POWIKŁANY (3) part praet pass pf

o prawdopodobnie jasne (tak w po-); a jasne.

Fleksja
sg
mNpowikłany
Apowikłany
pl
N subst powikłan(e)
I m powikłanymi

sg m [N powikłany.] ◊ A powikłany (1). ◊ pl N subst powikłan(e) (1). ◊ I m powikłanymi (1).

Sł stp brak, Cn s.v. powikłało się co; rosplatam węzeł ábo co powikłanego, Linde brak.

1. Poplątany; perplexus PolAnt; complexus, complicatus, implexus, implicatus, involutus, nexus, perplicatus, plicatus Cn (2): Pręthko ruſza [Behemot] ogonem ſwoim ktory ieſt ták wielki iáko cedrowe drzewo/ á żyły członku iego ſą powikłáne. BibRadz Iob 40/12.

[W połączeniu szeregowym: iż w tey Antykryſtowey glowie [...] wiele ieſt plugáwych á obrzydłych niedoſtátkow/ [...] á dziwnie ty wloſy ſą dziś pomiechráne/ powikłáne y ſpilśnione na niey KrowObraz E4.]

Szereg: »zwiniony i powikłany« (1): A gdy niewod zápuśćili w przerębli/ [...] drugim ćiągnienim nic/ tylko niewod zwiniony y powikłány [wywlekli] StryjKron 351.
[Przen: áno bábá ſtára/ [...] Grzbiet gárbáty/ á ięzyk práwie powikłány. Zębá práwie żadnego w gębie nie było/ Od ſtárośći iák węzeł bábſko ſie ſkurcżyło. ZbylPRozm D4.]
2. Który popadł w sprzeczności, pogubił się w czymś [czym] (1):
[Wyrażenie: »myślą powikłany« = w którym kłębią się sprzeczne, niespokojne myśli: Názáiutrz zbroiwſzy co/ w łeb ſie częſto ſkrobię/ Nie iem/ nie ſpię/ trwożę ſie/ dużo głową robię. A ieślim też weń [w tego, kto krzyknie] ſtrzelił iáko w pień drzewiány/ Dopierożem dopiro/ myślą powikłány. ZbylPRozm D3v.]
Szereg: »powikłany i niezgodny« (1): Trudno mu [księdzu Powodowskiemu] tedy wierzyć/ y nie przyſtoyno. Choćiaż tedy piſmá ś. vżywa/ dobrzego vżywáć/ ſzcżerze y prawdźiwie nie może [...]. Z drugiey/ iż przywiodſzy kędy ktore świádectwo ſłowá Bożego/ tedy go ludźmi podpiera: á ieſzcże pomárłymi: á wielą błędow zá żywotá powikłánymi y niezgodnymi. CzechEp 139.

Synonimy: 1. spleciony, zgmatwany, zwiniony; 2. pogmatwany, pomieszany, powiszowany.

Cf POWICHŁAĆ, UWIKŁANY, ZAWIKŁANY, ZWIKŁANY

ALKa