[zaloguj się]
[pdf]

PRAŻNIK (3) sb m

prażnik (3), [prażnik a. praźnik].

a pochylone.

Fleksja
sg
N pråżnik
G pråżniku
A pråżnik
I pråżniki(e)m
L pråżniku

sg [N pråżnik.] ◊ G pråżniku (1). ◊ [A pråżnik. ◊ I pråżniki(e)m.] ◊ L pråżniku (2).

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVI (trzy z niżej notowanych przykładów) – XVIII w.

1. Święto (rus. prazdnik) (3): Pan buduiąc wieżę tę/ ku poświącániu iéy nic koſztownégo ná czeſtowánié twé nie zoſtáwił? (–) Zoſtáwiłem ia tobie wſzyſtko/ ieſliże chceſz nas hoynie ná tym prażniku czeſtowáć/ maſz wſzyſtkiégo doſyć OrzQuin M2v; [LustrRus I 151; A ták potym ná pámiątkę tego od Piecinigow wybiegánia Cerkiew Przemienienia Páńſkiego [...] dał zmurowáć w Kijowie. Bo práwie w ten dzień ſwięty ná Prażnik tráfiło ſie to iego wybiegánie. StryjKron [164]].
Szereg: »kiermasz, (albo) prażnik« (1): A czymże ćię ná tym Kiérchmáſzu/ álbo ná tym Prażniku czeſtowáć będę? OrzQuin M2; [Encoenia Kirmeſz Kiermáſz/ Prażnik. ArtNom B2].
Przen: Kłopot (1): á thegom záſię niechciał/ co on [Castiglion] o mniſzkach/ ábo o mnichach mowi/ bo theraz máią kſięża ták wiele prażniku/ iż go przyſparzáć im namniey nie trzebá GórnDworz B3v.
2. [Opłata pańszczyźniana od warzenia piwa na święto (na ziemiach ruskich): W tej wsi kmieci pocięgłych jest 14. S nich 5 dają czynszu doroczniego i z praźnikiem po gr 10 LustrRus I 91; Tamże ze wsi ku zamku należących praźiniku, to jest, gdy ludzie na praźnik warzają sobie piwo, dają od każdego waru po gr 7 LustrRus I 149, I 89.]

Synonim: 1. święto.

JDok