[zaloguj się]
[pdf]

PROCHNIENIE (15) sb n

Tekst nie oznacza ó oraz é.

Fleksja
sg
G prochnieni(a)
D prochnieniu

sg G prochnieni(a) (14). ◊ D prochnieniu (1).

Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVII w. (z Cn) s.v. próchnieć; poza tym w objaśnieniu s.v. próchno.

Znaczenia
Proces gnilny; caries Cn (15):
a. W ciele (10):

prochnienie czego (2): [rozmarynowa wódka palona] od prochnienia y zagniłoſci ciała broni y fiſthułę lecży FalZioł II 10d, V 25v.

Szereg: »prochnienie i zagniłość« [szyk 8:2] (10): Też gdy vwarzyſz Pięćperſth s piretrum/ ſtrochą miodu á tim ſobie vſtha wymyway/ ábowiem od prochnienia vſta y od zagniłoſci wybawia. FalZioł 102d; Cinamon kthori s czamoſci ku rumianoſci pochodzi/ ma włoſnoſć ſubtelną/ przyciągaiączą, otwieraiączą/ zagniłoſci y prochnienia każdego w ciele broniączą y odwilżaiączą. FalZioł III 6d; Abowiem oczet zachowawa ciało y wſzythki przyrodzone wilkoſci w cżłowiecze/ od zagniłoſci y od prochnienia. FalZioł V 73, *4e, I 128c, 133a, II 10d, 11a, III 28a, V 25v.
b. W zębach (2):
Wyrażenie: »prochnienie zębow« (2): korzeń tego tho ziela w oczcie vwarzony/ zębowy bol vſmierza y też prochnienia zębow broni FalZioł I 146c, V 80v.
c. W pokarmach (3): ale cżarne Oliwki ty ſą niedobre żołądkowi dla prochnienia ſwego. FalZioł III 22b.
Szereg: »prochnienie i (za)gniłość« (2): Theż ſol prochnienia y zagniłoſci broni w każdey rżeczy wilgotney/ iako w mięſie, w rybach y w inſzych rzecżach. FalZioł III 38d, I 31c.

Synonimy: gnicie, gniłość, zagniłość.

Cf PROCHNIEĆ

KO