« Poprzednie hasło: PRZEBRAN | Następne hasło: 2. PRZEBRANIE » |
1. PRZEBRANIE (6) sb n
Pierwsze e oraz a jasne, końcowe e pochylone.
Fleksja
sg | |
---|---|
N | przebranié |
G | przebraniå |
sg N przebranié (5); -é (2), -(e) (3). ◊ G przebraniå (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI w. (jeden z niżej notowanych przykładów) s.v. przebrać.
Znaczenia
1. Wybór, dobór, selekcja, różnicowanie; electio Calep, Cn; collectio, dispectus, lectus, optio Calep; delectus, electus, selectio Cn (3): Dispectus – Przebranię, roznica. Calep 331b; Optio – Przebranię, wibor. Calep [735]b, 589b.
[przebranie czego: Co się dotycze zimniey obrony, iżeśmy dołożyli około przebrania wojsk naszych ListyZygmAug 1565/499.]
2. Nadmiar, przesada, przekroczenie ilościowe (3):
przebranie w czym (1): Nimia repletio, est caussativa infirmitatis, Naymnieyſze w piciu álbo w yedzeniu przebránie yeſt prziczyna choroby. Mącz 43a.
Zwrot: »przebranie uczynić« = wydać więcej (1): Ia N. przyśięgam/ że [...] wiernie y ſtátecżnie ſye záchowam: ták/ iż w nábywániu ſummy y dźieśiąći kroć ſtá tyśięcy złotych [...] weſpoł z drugiemi/ żadnego przebránia nie vczynię SarnStat 444.
Wyrażenie: »miary przebranie« (1): y gniew nie káżdy grzechem wielkim ieſt/ iako y leniſtwo/ y nieznácżne miáry w iedzeniu przebránie. LatHar 129.
Synonimy: 1. przebor, przebrakowanie, wybor.
Cf PRZEBRAĆ
JR