[zaloguj się]
[pdf]

PRZECHŁODZIĆ (1) vb pf

e oraz o jasne.

Fleksja
inf przechłodzić

inf przechłodzić. ◊ [part praet act przechłodziwszy.]

Sł stp, Cn brak, Linde bez cytatu.

Ostudzić, oziębić: [iednák lepiey ie [żyto] ná wiátr wynaſzáć y przechłodźiwſzy záśię chowáć. Cresc 1571 157; potym dzban [...] po woli wárzáć/ do tąd [!] aż dobrze vwrze/ odſtáwić/ y przechłodźiwſzy/ przecádzić OczkoPrzymiot 121.]
[Zwrot: »[co] trochę przechłodzić«: námieſzáć w wodę náſienia kminu y Włoſkiego kopru pod iedną miarą doſyć náwárzywſzy wſzákoż to trochę przechłodźić á mąki pſzenicżney w to przymieſzáć Cresc 1571 533.]
a. Obniżyć temperaturę ciała [co]: potráwy/ coby chłodźiły ieść/ ták iáko wgorączce dáiem/ thedy prágnienié y roſpalenié vſtánie: gdyż ná nié nic lepſzégo niemáſz/ iáko wątrobę przechłodźić Oczko 31v.

[W przeciwstawieniu: »rozpalić ... przechłodzić«: tymże sposobem y chiná [tj. chinina], y rospalić ćiáło vmié, [...] y przechłodźić go tász [!] nalepiéy może OczkoPrzymiot 91.]

Synonimy: ostudzić, oziębić, przestudzić.

Formacje współrdzenne cf CHŁODZIĆ.

Cf [PRZECHŁODZENIE]

MC