« Poprzednie hasło: RUNO | Następne hasło: RUPELKI » |
RUP (10) sb
Teksty nie oznaczają é lub oznaczają niekonsekwentnie.
Fleksja
pl | |
---|---|
N | rupi(e) |
G | rupi(o)w |
A | rupi(e) |
pl N rupi(e) (2). ◊ [G rupi(o)w.] ◊ A rupi(e) (8).
Sł stp notuje, Cn s.v. rup, Linde XVI – XVIII w.
Znaczenia
Robaki wewnątrz organizmu będące przyczyną dolegliwości; vermina Cn (10): Gdy poznać chceſz ieſli koń rupie ma/ s tego znáku poznaſz: iż gdy ſye z żyma/ á nogą ſye zádnią w brzuch álbo gębą w boki bija SienLek 72v; Day koniowi przez trzy dni rzodkwie drobno nákráiawſzy z owſem/ od tego pewnie rupie pozdycháć muſzą. SienLek 173; Dobrze téż rupie wygania/ gdy krwawnik z ośikową ſkórą w ocćie twárdym vwárzyſz/ á to koniowi [...] w gárdło wleieſz. SienLek 173, 72v [2 r.], Aaaav; [Na rupie lekarſtwo. Znak będącich rupiow w koniu SprLek B2; GlosyKórn II 179].
W porównaniu (2): Bo pátrz pochwili álić mu leią ſyropy w gárdło/ álić mu trą brzuch iáko ſzkápie ná rupie/ álić ná łbie rogi guzy iáko v kozłá RejZwierc 61v, 194.
Przen: Zgryzota, coś, co szkodzi (1):
Przysłowie: Kożdy ma ſwe rupie. BierEz O2v.
a. Złe samopoczucie (1): ſiedząc ſkowronek ná płoćie/ Vyźrży á chłop ſię wala by świniá we błoćie. Máiąc rupie od piwá ktorem ſię był zálał CzahTr K4v.
JR