[zaloguj się]
[pdf]

PRZEDZIERAĆ (3) vb impf

Oba e jasne (Mącz; możliwe też drugie e pochylone, cf np. wydzierać).

Fleksja
indicativus
praes
sg
1 przedzieråm
3 przedzierå
praet
sg
1 m przedzieråłem
imperativus
pl
2 przedzier(a)jcie

praes 1 sg przedzieråm (1). ◊ 3 sg przedzierå (2). ◊ [praet 1 sg m przedzieråłem. ◊ imp 2 pl przedzier(a)jcie. ◊ part praes act przedzierając.]

Sł stp brak, Cn notuje, Linde bez cytatu.

1. Tnąc rozdzielać, przecinać (1): Interscindo et perscindo, Przerzezuyę przećinam/ przedźieram. Mącz 372a; [Przedźieram/ Scindo, lacero, disrumpo Volck ttt3d].
[Przen:
a) Płynąć (o łodzi, statku):
Zwrot: »przedzierać wały [czym, jak]« [szyk zmienny]: Zrucają wszyscy żagle, wiosły narabiając, Szumiące morskie wały pędem przedzierając. StryjPocząt 246; Nákoniec przedźierałem Nawą ſtráſzne wáły/ Oceáńſkie ktore mnie przećię niezálały. ZbylPRozm A4v.
b) Przełamywać szyk wojskowy [co czym]: Tylko jakoście zwykli, mężnie poczynajcie, A pierwsze ich strzałami ufy przedzierajcie! StryjPocząt 225.]
2. Powodować pęknięcie wrzodu [co] (2): Bolącżkhę zebraną przedziera [gołębicze łajno] kiedy na nie przyłożyſz. FalZioł I 144c, ‡‡2e.

Synonim: 2. przedziewać.

Formacje współrdzenne cf DRZEĆ.

RS