« Poprzednie hasło: PRZEGORZE | Następne hasło: PRZEGORZENIE » |
PRZEGORZEĆ (1) vb pf
Pierwsze e oraz o prawdopodobnie jasne (tak w prze- oraz gorzeć).
Fleksja
praet | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | subst | przegorzały |
fut 3 sg przegore. ◊ [praet 3 pl subst przegorzały.]
Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w. (błędnie z Cn zam. z Troca).
1. Nadpalić się, ulec uszkodzeniu wskutek palenia się:
Zwrot: »przegorzeć od ognia«: Y rzekłá do niego/ Peliſztymowie ná ćię Sámſonie/ tedy rozerwał (ony) powrozy/ iáko gdyby (kto) rozerwał powrozek zgrzebny/ kiedy przegore od ogniá (marg) Wł kiedy pocżuie ogień. (–) [quando odorat ipsum ignis]/ y nie obacżono ſiły iego. BudBib Iudic 16/9.
2. [Wyschnąć pod wpływem gorąca: Włoż Mágnet w garnek [...]/ á gdy ono nacżynie nápełniſz/ przykriy ſkorupką/ á gliną cżyśćie obleṕ/ áby oddech żadny niebył: Włoż w piec iż dobrze przegore. Potym záś wyymi/ á w iny nowy garnek przełoż/ záś gliną vleṕ. SienHerb 612b; A Gdy vsłyſzał Sánbállát żeſmy budowáli mur/ rozgniewał ſię á zápalił ſię bárzo przymawiał ná Iudy. Y mowił przed bráćią ſwą y przed rycerſtwem Sżomrońſkim rzekąc/ co (ći) Iudowie niedołężni dziáłáią? [...] Izali ożywią kámienie z tych kup piaſku/ ktore przegorzáły [combusti sunt]? BudBib 2.Esdr 4/2 (Linde).]
Synonimy: 2. uschnąć, wyschnąć, wysuszyć.
Formacje współrdzenne cf GORAĆ.
MP