« Poprzednie hasło: PRZEORYSZNY | Następne hasło: PRZEORYWANIE » |
PRZEORYWAĆ (1) vb impf
e oraz o prawdopodobnie jasne (tak w przeorać); a jasne.
Fleksja
inf | przeorywać | ||
---|---|---|---|
indicativus | |||
praes | |||
sg | pl | ||
1 | przeorywåm | ||
3 | przeorywają |
inf przeorywać. ◊ [praes 1 sg przeorywåm. ◊ 3 pl przeorywają. ◊ part praes act przeorywając.]
Sł stp brak, Cn notuje, Linde bez cytatu s.v. przeorać.
Znaczenia
Orać, zaorywać; arare, arationem per transversum iterare, aratione renovare, aratro in obliquum perrumpere a. subvertere, iterare, novare, offringere, repastinare, tertiare Cn: [Ostatek włók pustych [...], z których nieco niektórzy gburzy przeorywają i dają z nich czwarty snop, kiedy sieją. LustrPom 109; Przeorzę et przeorywam/ Aro, proscindo, effringo, repastino. Volck Ttt4v.]
[Fraza: »wolałby był ugor przeorywać« [o czyjejś ciężkiej, nieprzyjemnej sytuacji]: Ták ná ieden ſztych záwſze ſtárcá zrzeniáłego Prowádźił Iezuitá/ iuż wywiſzáłego. Nieſporo mu ſię było z tey toni dobywáć/ Wolałby był tym cżáſem vgor przeorywáć. ŁaszczPogrom 18.]
Szereg: »przeorywać, włoczyć«: Przeorywáć/ włocżyć/ wedle proporcyey GostGosp 156.
[Przen:
Zwrot: »aż do kości przeorywać«: Gdy tego niechćiał cżynić [tj. oddać czci bogom]/ [...] zawieśić go/ y ćiáło iego drápáć żelázmi roſkazał/ prowádzono zagony po oney roli Bożey/ áſz do kośći przeorywáiąc SkarŻyw 144.]
Formacje współrdzenne cf ORAĆ.
Cf PRZEORYWANIE
LWil