[zaloguj się]
[pdf]

PRZEPICIE (4) sb n

Pierwsze e jasne, końcowe z tekstów nieoznaczających é.

Fleksja
sg
A przepici(e)
L przepiciu

sg [A przepici(e).] ◊ L przepiciu (4).

Sł stp, Cn brak, Linde XVII – XVIII w. s.v. przepić; poza tym w objaśnieniu s.v. przepój.

1. [Wydanie pieniędzy na alkohol:
Wyrażenie przyimkowe: »na przepicie« = jako napiwek, zapłata za usługę: GębMemor 157, 190; Pana Voltin Betgerovemu wozniczj gdÿ mnÿe wozilÿ do Malborku na przepiczie g. 7 RejestrBudGal 52; Kucharzom królewskim na przepicie, co robili na weselu etc. zł 4 gr 18. Wydatki na wesele J. Zamoyskiego – 1577 r. II 74.
~ Fraza: »[komu] dobrze się na przepicie dostało« = ktoś zrobił dobry interes: ktoremu [bronnemu] Florenc onego koniá ránnego dárował áby go ſobie wylecżył/ zá ktory bronnemu dobrze ſie ná przepićie doſtáło/ bo koń godźien był piąćidźieśiąt złotych we złoćie/ á nie ſzkodliwié był ránny HistOtton 795.
Zwrot: »dać na przepicie«: Vczyń mi miły bráćie máliutką poſlugę/ á donieś to zámną do domu/ damći też ná przepićie. Wokabul 1539 R5, H; GębMemor 163. ~]
2. Spożycie zbyt dużej ilości alkoholu, upicie się (4): FalZioł ‡‡3v; Crapula, Comessatio, ebrietas – Obzarſtwo, bolenie głowij po przepicziu Calep 266b; Helucus – [Po] Przepicziu gnuſni, zlieniałi. Calep 476a.
Zwrot: »po przepiciu się trzeźwić« (1): Quasi reficiatur potatio dicta, Gdy ſie zwłaſzczá ráno Muskátellą/ Máłmáſią álbo gorzałką po wczoráyſzym przepiciu trzeźwią. Mącz 352d.

Synonim: 2. opicie się.

Cf PRZEPIĆ

LWil