[zaloguj się]
[pdf]

PRZERĘBL (3) sb f

przerębl (2), [przerąbl], przerąbl a. przerąbla (1).

e prawdopodobnie jasne (tak w prze-).

Fleksja
sg pl
A przerębl przerębli
L przerąbl(e)j, przerębli

sg A przerębl (1). ◊ L przerąbl(e)j (1) LibMal, przerębli (1) StryjKron. ◊ [pl A przerębli.]

Sł stp: przerębl a. przerąbl, Cn: przerębla, przerąbl, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XVIII w.: przerębla, przerąbl, przerębl.

Otwór zrobiony w lodzie pokrywającym wodę; foramen in superficie aquae congelatae excisum Cn (3): I ſchowala organyſczyna thą puſzka do komory Alye mu yą zaſzyą wydala by ya zagubyll y vthopill yą za ſpythalyem szwyethego Valenthego wprzerąbliey LibMal 1547/124v; A gdy zimie lodem [jezioro] vmárzło/ zebráli ſię do niego ſąſiedźi/ z proceſſią Kápłanow [...]. A gdy niewod zápuśćili w przerębli/ [...] trzy máłe Rybki wywlekli StryjKron 351; [Gdy trochę zmarzł lód, [poganie] śniegiem przerębli przykryli, Gdzie się Krzyżacy, jadąc w nocy, załomili. StryjPocząt 194; A gdy ſię wſzyſcy polękli y povćiekáli/ [...] oná pokuſſa [= straszydło] pod lod ſię w przerąbl ponurzyłá StryjKron 351].
Przen (1):
Zwrot: »w przerębl wpaść« (1): Abowiem iáſnie to wſzyſczy znamy/ że ſie tu [w życiu doczesnym] iáko po cienkim lodu ſlizamy/ áni żaden z nas nie wie/ gdzie ma w przerębl wpáść/ álbo gdzie ſie záłomić ma. RejZwierc 166v.

SBu, ALKa