[zaloguj się]
[pdf]

PRZESŁYSZEĆ (2) vb pf

Teksty nie oznaczają é; pierwsze e prawdopodobnie jasne (tak w prze-).

Fleksja
inf przesłyszeć
praet
sg
3 m przesłyszåł
conditionalis
pl
1 m pers bychmy przesłyszeli
2 m pers byście przesłyszeli

[inf przesłyszeć.] ◊ fut 3 sg przesłyszy (1). ◊ 1 pl przesłysz(e)my (1). ◊ [praet 3 sg m przesłyszåł. ◊ con 1 pl m pers bychmy przesłyszeli. ◊ 2 pl m pers byście przesłyszeli. ◊ part praet act przesłysz(a)wszy.]

Sł stp notuje, Cn brak, Linde XVIII w.

1. Wysłuchać (1):

[przesłyszeć co: AktaSynod II 157, VI 6; Ktorą powieść gdy Zołdan przeſłyſzał/ y wſzyſcy ktorzy z nim byli/ nácżęłá ich teſzność być do domu HistOtton 43; BielKron 1597 648. Cf Ze zdaniem.

Ze zdaniem przydawkowym nawiązującym do dopełnienia bliższego w zdaniu nadrzędnym: powiedzieli: że nas król posłał, abychmy twe zdradzieckie sprawy przesłyszeli, żeś się ty z nieprzyjacielem korony tej przeciw panu swemu spowinowacił KromHist 32.

Szereg: »przesłyszeć a wyrozumieć«: przy głównym artykułu o Trójcy św. [...] ten artykuł przeczcion będzie. Raczcież on przesłyszeć a wyrozumieć AktaSynod II 157.]
a. Zapoznać się z czyimś zeznaniem w celu wydania wyroku, opinii (1):

[przesłyszeć czego: Przeto [...] dalismy kommissyją na Was, abyście tam zjechali i tego wszytkiego tak z strony poddanych, jako i z strony Skopowej [tj. Stanisława Jakubowicza Skopa] przesłyszeli. ListyPol II 1549/415.]

przesłyszeć kogo (A) (1): A tak każ też ſnich iednemu Stanacz zreieſtry ktoremu. Aby też Licbę vczinił Stego wlodárſtwa wktorim był. A tak gdy ty przeſlyſemy Snadnie potym obaczemy. Iako ſię też ſprawią yny RejKup b7v.

[przesłyszeć co: Tu my tę rzecz przesłyszeć a to, co sprawiedliwo będzie, każdey stronie dopomoc a stać dać chcemy. ListyPol II 1548/48.

przesłyszeć kogo (G a. A): Naprzód, [gdy] się wszytkie stany koronne i państw k nim należących zjadą na czas elekcyi króla nowego naznaczony, przesłyszawszy pp. posłów panów postronnych, konfederacyją postanowić mają AktaSejmikPozn 1573/9.]

[Zwrot: »żałoby (G a. A) przesłyszeć«: Żupnik z przyśięgłymi każdy dźień 1 godźinie na ratużu być ma słuchać, co potrzeba między gwarkÿ, ich żałoby przeszłyszeć, pięknie rozprawić, nie wszystko do prawa mieć. OrdunekGórn 47.]
2. Nie zwrócić uwagi na czyjąś wypowiedź, nie wysłuchać kogoś [co a. czego] (1): Boć on [Bóg] mśći krwye nyewinney káżdego wiernego/ Ktory ſie w vćiſku ſwym vcyeka do nyego/ Nye przeſłyſſyć on głoſu cżłeká vbogyego. LubPs C2.

Formacje współrdzenne cf SŁUCHAĆ.

Cf PRZESŁYSZAN, PRZESŁYSZENIE

ALKa